Page 244 - Những bài Làm Văn 12

trưng đa nghĩa và đối lập được tác giả khai thác triệt để nhằm thể hiện bi kịch
của Lor-ca. Đoạn thơ đã làm nổi bật sự đối lập giữa khát vọng tự do của
người nghệ sĩ với bạo lực tàn ác của bọn phát xít, giữa tiếng hát yêu đời với
hiện thực phũ phàng đẫm máu.

Cái chết đến với Lor-ca hoàn toàn bất ngờ. Người nghệ sĩ ấy tuy luôn bị
ám ảnh bởi cái chết nhưng không hề nghĩ là nó lại đến sớm như thế và đến
vào lúc không ngờ nhất. Tiếng hát tượng trưng cho sự sống bỗng nhiên tắt
lịm trước cái chết khủng khiếp hiện diện qua hình ảnh gây ấn tượng rùng rỢn:

áo choàng bê bết đỏ. Dòng máu sôi sục khát vọng tự do của Lor-ca đã tuôn
đổ trên mảnh đất mà ông yêu quý. Hình ảnh này chứa đựng ý nghĩa tố cáo
tội ác dã man của bè lũ phát xít Phơ-răng-cô đối với nhân dân Tây Ban Nha
yêu chuộng tự do, hoà bình, công lí. Sự kiện thảm khốc ấy tạo ra những cú
sốc dây chuyền được tác giả diễn tả theo lối ẩn dụ tượng trưng với sự chuyển
đổi cảm giác liên tục khá mới mẻ, táo bạo, qua những âm thanh vỡ ra thành
màu sắc, hình khối, thành dòng máu chảy, góp phần nêu bật ý nghĩa tiếng
đàn ghi ta ở những cung bậc khác nhau, hoàn cảnh khác nhau. Mỗi so sánh
là một ẩn dụ về cái đẹp, về tinh yêu, về nỗi đau, về cái chết: tiếng ghi ta nâu,
tiếng ghi ta lá xanh biết mấy, tiếng ghi ta tròn bọt nước võ tan, tiếng ghi ta
ròng ròng máu chảy.
Hình ảnh tiếng ghi ta ròng ròng - máu chảy không đơn thuần chỉ là nghệ
thuật nhàn hoá mà cao hơn thế, nó là con người, là số phận, là linh hồn của
Lor-ca. Đây là một hình ảnh gây ấn tượng sâu đậm và nỗi ám ảnh, day dứt
khôn nguôi trong tâm hồn người đọc.
Niềm tin vào sự bất tử của tiếng đàn Lor-ca còn biểu hiện tập trung ở
những khổ thơ cuối. Sv khâm phục chân thành và lòng tiếc thương vô hạn
của nhà thơ Thanh Thảo đối với Lor-ca là cơ sở vững chắc của niềm tin
mãnh liệt ấy. Tình cảm đau xót thể hiện qua những câu thơ có âm điệu ngắt
quãng giống như tiếng khóc nghẹn ngào, thổn thức:
không ai chôn cấí tiếng đàn
tiếng đàn như cỏ mọc hoang '

giọt nước mắt vầng trăng
long lanh trong đáy giếng
đường chỉ tay đã đứt

dòng sông rộng vô cùng

243