Page 160 - Những bài Làm Văn 12

Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu trăng rọi hoà bình

Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung.
Đoạn thơ này được coi là một trong những đoạn hay nhất bởi bút pháp
nghệ thuật của Tố Hữu đã đạt tới trình độ cổ điển. Căn cứ vào nội dung và vị
trí của đoạn thơ trong chuỗi lời đối đáp giữa người đi và kẻ ở, ta hiểu đây
chính là lời của người ra đi, tức các cán bộ, chiến sĩ về xuôi.
Câu thơ mở đầu: Ta về, mình có nhớ ta... giống như lời đưa đẩy trong đối
đáp giao duyên của ca dao, dân ca: Mình về mình có nhớ chăng, Ta về ta nhớ
hàm răng mình cười... là câu hỏi tu từ có tác dụng khcỊi gợi và liên kết các nỗi
nhớ lại với nhau một cách khéo léo, nhuần nhị.
ở câu thơ thứ hai: Ta về, ta nhớ những hoa cùng người, hình ảnh hoa
tượng trưng cho vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Bắc. Trong tâm tưỏng của
những người ra đi in đậm cảnh sắc tươi xanh, tràn đầy sức sống của vùng đất
mình đã gắn bó suốt một thời gian dài. Nhớ hoa cũng chính là nhớ người và
ngược lại.
Trong bốn câu lục bát tiếp theo, tác giả đã vẽ nên bằng ngôn ngữ thơ ca
một bộ tranh tứ bình về thiên nhiên Việt Bắc. Mỗi bức tranh đều có nét đẹp
riêng. Ngòi bút tạo hình của nhà thơ đã đạt tới trình độ “ thi trung hữu hoạ”.
Bút pháp miêu tả nhất quán : câu lục được dành để tả cảnh, còn câu bát
được dành để vẽ người. Trong nỗi nhớ của người ra đi, cảnh vật và con người
Việt Bắc hoà quyện với nhau, tạo thành một chính thể thống nhất.

Bức tranh thứ nhất:
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.
Màu hoa chuối đỏ tươi nổi bật trên sắc xanh của rừng núi. Nhà thơ đã
khéo léo dùng sự tương phản gicTa màu đỏ và màu xanh để làm sáng lên
cảnh rừng già, gợi lên cảm giác ấm áp. Những bông hoa chuối như những
ngọn lửa làm giảm bớt vẻ u tịch của cảnh vật. Giữa khung cảnh ấy, hình ảnh
con người tuy bé nhỏ nhưng vẫn sinh động, không bị chìm đi. Ánh nắng chiếu
lấp lánh trên con dao người đi rừng giắt ngang lưng khiến con người trỏ thành
điểm sáng di động và là trung tâm của bức tranh. Thiên nhiên không che lấp
mà thực sự làm nền cho vẻ đẹp của con người lao động.

159