Page 133 - Những bài Làm Văn 12

kết thành một bài thơ hoàn chỉnh. Nếu trái tim nhà thơ lạnh lùng, vô cảm thì
không bao giờ có được thơ hay. Những chữ viết ra trên trang giấy chỉ là một
mớ ngôn từ trống rỗng và nhạt nhẽo.

Không thực sự rung động trước vẻ đẹp của mùa thu, Nguyễn Du không
thể viết được những câu thơ mà mỗi chữ đều như châu, như ngọc:
Long lanh đáy nước in trời
Thành xây khói biếc, non phơi bóng vàng.
(Truyện Kiểu)
Nếu không nhập thân vào nỗi đau rnuÔQ thuở của người phụ nữ trong chế
độ phong kiến, nhà thơ không thể thốt ra tiếng kêu thương đầy nước mắt xót
xa, ai oán:
Đau đớn thay phận đàn bà!

Kiếp sinh ra thế biết là tại đâu ?
(Văn chiêu hồn)
Phải Sống gắn bó, hoà nhập với thiên nhiên đến mức nào thì,Nguyễn
Khuyến mới có được những bài thơ mùa thu bất hủ - những bức tranh mùa thu
mượt mà, tươi tắn của làng quê Bắc Bộ mà ai cũng yêu thích và mến mộ.
Phải sống say mê, rạo rực, phải để toàn thân thể và tim óc run rẩy tựa dây
đàn thì Xuân Diệu mới có những phút xuất thần để sáng tạo nên những bài
thơ tình trác tuyệt cho đời {Vội vàng, Giục giã, Thơ duyên, Nguyệt cẩm...).
Sự kết hợp hài hoà giữa cảm xúc và lí trí trong thơ là hết sức cần thiết.
Đúng như đặc trưng của nó, thơ thiên về tình cảm. Nhà thơ biểu lộ nhận thức,
tư tưởng, thái độ trước con người và cuộc đời thông qua hình tượng thơ mà
hình tượng ấy lại được xây dựng bằng cảm xúc trữ tình của người cầm bút.
Nhưng nếu có thêm chất suy ngẫm trong đó thì thơ sẽ có độ sâu và sức rung
động mạnh mẽ hơn.
Cho nên, từ những sự việc rất bình thường của cuộc sống, các nhà thơ
thường rút ra được những chiêm nghiệm, triết lí sâu sắc. Trước cảnh đốt pháo
ngày Tết, Tú Xương chua chát nhận xét: Thiên hạ xác rồi còn đốt pháo, Nhân
tình trắng thế lại bôi vôi. Sống trong xâ hội tôn thờ đồng tiền, Nguyễn Du ghê
sợ thay trước ma lực kinh khủng của nó: Trong tay sẵn có đồng tiền, Dầu lòng
đổi trắng thay đen khó gì!
Xưa, ông bà ta nói: ở đâu âu đấy, Đất lành chim đậu... Nay, dựa trên quy
luật tình cảm của con người, Chế Lan Viên khái quát thành những câu thơ

132