Page 34 - Nguyễn Văn Linh Hành Trình Cùng Lịch Sử

hết cho”. Và đúng như vậy. Mọi việc của Đảng là anh Cúc làm hết, kể cả
liên lạc với các địa phương. Không những thế, anh Cúc còn dạy học cho
các cháu trong xóm, vận động tuyên truyền bà con hưởng ứng phong trào
cách mạng. Bây giờ người ta gọi những công việc đó là dân vận. Địa chỉ
đó là một ngôi nhà ở Hàng Kênh, bây giờ trở thành nhà lưu niệm. Bà con
xóm Hàng Kênh cho chúng tôi ở nhờ, lại giúp cả cái ăn cái mặc. chúng tôi
cũng không muốn ỷ lại, phân công nhau chăn nuôi gà, lợn để có thêm thu
nhập. Cuối cùng, anh Cúc đi lên Việt Trì mua được bốn con thỏ cái, một
con thỏ đực vể nuôi. Bà con trong xóm lại đóng chuồng giúp, rồi cắt cỏ,
súp lơ, cải bắp đem đến cả rổ để cho thỏ ăn... Hổi ấy vùng này toàn trổng
rau nên dễ kiếm rau thôi. Thỏ được chăm sóc tốt, đẻ cả mấy chục con, dân
lại đem ra chợ bán hộ.
Kể lại chuyện ấy để thấy tình của dân với cách mạng. Họ vì cách mạng
mà giúp đỡ những chiến sĩ cộng sản. Cách mạng nhờ vậy mới có sức mạnh.

Với sự tin yêu và giúp đỡ của bà con trong xóm Hàng Kênh, anh Cúc đã
khôi phục được các cơ sở Đảng ở nhà máy xi măng Hải Phòng, ở Sở Dẩu,
ở Cảng... Nhưng khi vừa khôi phục được cơ sở thì bên Pháp, Mặt trận Bình
dân Pháp đã không nắm được chính quyển. Cuối năm 1937 đầu năm 1938,
bọn Pháp ở Đông Dương quay lại khủng bố, lùng bắt các đảng viên, phá
tổ chức Đảng ở Hải Phòng. Tôi bị lộ phải rút lui vào hoạt động bí mật. Sau
đó toàn bộ Ban Chấp hành Thành ủy lâm thời đểu bị địch bắt. Tôi cũng
bị bắt, nhưng chúng buộc tôi phải trở về Hải Dương, phát sổ quản thúc ở
Than Miện (Hải Dương).
Tôi nhớ trước đó, thấy cơ sở bị lộ, để bảo đảm an toàn, anh Cúc nói với
tôi: “Mình là tù chính trị, sớm muộn cũng bị lộ, bị bắt. Tôi để nghị xây
dựng thêm cơ sở mới, phát triển những anh em mới... Làm xong sẽ rời Hải
Phòng vào Nam. Tôi đã xin chỉ thị của Trung ương như thể’.
Để chuẩn bị cho cơ sở ở Sài Gòn, anh Cúc đã liên hệ với một người tên
là Tưởng Dân Bảo. Trước anh này thuộc tổ chức Quốc Dân đảng. Bị tù
ở Côn Đảo anh giác ngộ và ngả theo Đảng Cộng sản, bị cánh Quốc Dân
đảng trả thù bằng cách cứa cổ, anh em tù cộng sản cứu được. Từ đó anh
vể Hải Phòng hoạt động cho ta. Anh Cúc đã bàn với anh em đưa anh Bảo
vào Sài Gòn gây cơ sở, nhưng tiến đâu mà đưa anh Bảo đi? Anh em liến

33