Page 313 - Nguyễn Văn Linh Hành Trình Cùng Lịch Sử

Anh có dịp nói với nhân dần qua phỏng vấn báo chí: “Chúng tôi chiến
đấu ở miền Nam mấy chục năm, chuyên lo công tác dân vận và đánh giặc,
sau 1975 thì lao vào ổn định tình hình, khôi phục cuộc sống bình thường...
Sau ngày Tổ quốc thống nhất, vấn để đặt ra cho TP. Hổ Chí Minh, cho Hà
Nội và cho cả nước là phải từng bước xây dựng, đặc biệt là xây dựng kinh
tế... song đáng tiếc, bên cạnh những thành tựu đạt được ta lại mắc sai
lẩm... đặc biệt là những sai lám vế chính sách kinh tế, là bệnh chủ quan duy
ý chí... đó là tư tưởng tiểu tư sản vừa “tả” vừa “hữu” khuynh, ở thành phố
ta chủ trương tịch thu cơ sở sản xuất của tư sản mại bản là đúng vì chúng
là tay chân của đế quốc, song đối với giai cấp tư sản dân tộc thì không nên
dùng cách đó mà phải khuyến khích họ đem tài năng, của cải để phát triển
sản xuất, xây dựng đất nước... Đáng tiếc là ta vội vàng tiến hành cải tạo từ
tiểu chủ đến tư sản, kể cả người buôn bán trung bình... làm hư hỏng cơ sở
sản xuất, mất mát nguyên liệu, tứ tán tài năng. Từ những ngày sau chiến
tranh đã có một số ý kiến khác với những việc đang làm. Lúa gạo là hàng
hóa, phải để người làm ra tự chọn người bán, tự định giá, song ta lại tổ
chức thu mua tùy tiện, ép giá...Từ cách làm đó nông dân phải bán lúa chui
để không bị lỗ. Nhà nước ta lại lập trạm kiểm soát, bắt bớ người bán gạo;
vể lý luận và thực tiễn cách làm đó là sai. ở TP. Hỗ Chí Minh, những người
lãnh đạo đã thấy rất rõ những thiếu sót đó, trao đổi với nhau để tìm cách
thay đổi cách làm ăn cũ... Chúng tôi làm thử một số việc như cho sản xuất
và xuất khẩu một số mặt hàng tiêu dùng sang các nước Đông Nam Á, cho
người sản xuất vay vốn để tự mua nguyên vật liệu, tự cân đối sản xuất, hủy
bỏ việc bán gạo hai giá, bỏ luôn cả cách phân phối gạo bao cấp... Các công
việc này có tiếng vang ra ngoài thành phố và chúng tôi đã “không được
hoan nghênh” mà bị kiểm tra, thanh tra, thẩm định trách nhiệm của các
người lãnh đạo...”.

Những nỗi khắc khoải ấy dằn vặt anh khiến anh phải chịu đựng chắc là
nặng nể, căng thẳng, dù không phải như lúc đối đẩu với ác liệt của chiến
tranh suốt mấy chục năm trước. Anh càng ít nói và nổi trẩm tư u uất ấy
đâu phải trong khoảnh khắc giữa tháng ngày được sum họp hạnh phúc với
gia đình.

1 Trích Lời của đồng chí Nguyên Văn Linh, do đồng chí Đinh Phong, Phó Giám đốc Đầ1 truyền hình
TP. Hồ Chí Minh phỏng vấn trong Thành phố Hổ Chí Minh 10 núm.

312