Page 115 - Nghề Thủ Công Truyền Thống Việt Nam

14 Hồng Lục tế lễ, ngày 15 Khuê Liễu hóa vàng. Vàng

hóa, hóa ở ngôi quán đàu thôn Khuê Liễu gọi là quán Tam

Dương (tên nôm là quán sếu). Nghi thức giỗ tổ đã được

dân gian gói gọn trong câu thành ngữ từ bao đời “Liễu

tràng cúng cơm, Đình Sình làm giỗ, quán sếu đốt vàng”.

Nghề in bằng bản khắc gỗ phát triển kéo dài hàng

mấy thế kỷ. Trước đây phường Kim cổ ở Hà Nội (nay là

phố Hàng Trống và Hàng Gai) có những hiệu: Phúc Văn

Đường, Liễu Văn Đường, Quảng Văn Đường... chuyên in

những truyện thơ nôm để bán. Đến khi chữ quốc ngữ xuất

hiện cùng nghề in bằng chữ đúc dời thì nghề in bản gỗ bị

thu hẹp lại, người ta chỉ dùng để in kinh, in thẻ trong chùa

và in tranh dân gian ngày tết mà thôi.

45. Tổ nghề làm giấy

Từ xưa ở Trung Quốc người ta vẫn coi Thái Luân, một

viên quan nhỏ sống vào thời Đông Hán là người nghĩ ra

cách làm giấy viết, vào khoảng năm 105 sau công nguyên.

Nhưng thực ra giấy đã có từ trước Thái Luân chừng 2 thế

kỷ, Thái Luân chỉ là người đúc kết kinh nghiệm trong dân

gian để làm ra giấy một cách qui mô.

Ở Việt Nam không biết nghề làm giấy có từ bao giờ và

tổ nghề là ai? Sách “Chỉ phả” (sự xuất hiện của các loại

giấy) chép: tiếp thu kỹ thuật làm giấy của Trung Quốc, từ

thế kỷ thứ 3 dân ta đã chế được nhiều loại giấy: giấy bằng

vỏ dó, bằng rêu biển, đặc biệt là giấy bằng trầm hương chế

119