Page 118 - Nghề Thủ Công Truyền Thống Việt Nam

Dân làng tôn Nguyễn Quí Trị là tổ nghề dát vàng quì vì

ông đã dạy cho dân nghề này. Quì là một loại chế từ vàng

thật, bạc thật. Người ta mua thứ giấy quì ở làng Đông xã

vừa mỏng vừa dai, rồi đem những lá vàng bạc được dát

mỏng, cắt thành những miếng vuông xếp vào giữa tờ gỉấy.

Sau đó lấy búa nện đều cho đến khi tan thành bột. Để trang

trí các đình đền thờ như ngai, kiệu... người thợ thổi bột

vàng lên nền sơn lót, sơn thếp, đồ vật trở nên lóng lánh rực

rỡ lạ thường. Cách làm này là do Nguyễn Quí Trị chá ra

từ thời Trần. Hiện nay ở Kiêu Kỵ vẫn còn đền thờ Nguyễn

Quí Trị - ông tổ nghề dát vàng quì.

47. Cao Lỗ, tổ nghề cung nỏ

Cao Lỗ là một tướng tài của Thục An Dương Vương.

Xuất thân là một đô vật, ông được người đương thời mệnh

danh là Đô Lỗ (Việt điện uLỉnh tập). Cao Lỗ có công lớn

trong việc giúp vua Thục dựng xây cơ nghiệp, chọn kinh

đô, xây thành cổ Loa, đặc biệt là chế tạo ra loại nỏ liên

châu và những mũi tên đồng nhiều cạnh. Câu truyện truyền

thuyết An Dương Vương được thần Kim Qui tặng nỏ thần

có lẽ là dựa vào sự thật là tướng quân Cao Lỗ chế được loại

nỏ có sức manh siêu phàm mà tưởng tượng nên.

Trên nền cũ của vùng thành cổ Loa, tháng 7 năm 1959

người ta đã đào được hàng vạn mũi tên đồng dài từ 6 - 11

cm có 2,3 ngạch nhọn sắc, lại có chuôi để cắm vào thân tên

bằng tre. Cũng gần thành c ổ Loa còn tìm thấy những chiếc

ống đồng dài có nhiều lỗ khoét trên thân, có thể đây là một

122

%