Page 119 - Nghề Thủ Công Truyền Thống Việt Nam
P. 119
bộ phận của nỏ thần Liên Châu bắn một phát ra nhiều mũi
tên do Cao Lỗ chế tạo. Đỉều này lại rất hợp với tục rước
nỏ thần của dân chúng. Hàng năm vào ngày hội, dân làng
rước 1 ống tre có nhiều lỗ, ở mỗi lỗ đặt một mũi tên và một
chiếc lẫy bằng gỗ tượng trưng cho loại nỏ kỳ diệu của Cao
Lỗ khi xưa. Hiện ở cổ Loa còn di tích gò Đống Bắn, nơi
dưới sự chỉ huy tài tình của tướng quân Cao Lỗ, chiếc nỏ
thần đã buộc Triệu Đà phải sang cầu hòa. Sách Thủy kinh
chủ có chép: Sau khi cầu hòa, Triệu Đà dùng mưu cho con
trai mình làm rể vua Thục, rồi tìm cách dèm pha. Ket cục
Cao lỗ bị đuổi ra khỏi kinh thành, bí quyết nỏ thần bị đánh
cắp. Nghe tin cha con vua Thục bị thua, Cao Lỗ vội vàng
mang thủ hạ đến cứu, song không kịp. Cao Lỗ cùng em trai
là Cao Tứ đã bỏ minh nơi chiến địa. Nhớ ơn ông, dân làng
Đại Than (Gia Lương, Bắc Ninh) Hương Nghĩa (Hà Nội)
đều lập đền thờ và tôn Cao Lỗ là ông tổ của nghề cung nỏ.
48. Trương Công Thành và nghề khảm trai
Làng Chuyên Mỹ (Chuôn) huyện Phú Xuyên - HàNộitừ
lâu đã được khắp nơi biết đến vì ở đây có nghề khảm trai
thật là độc đáo. Dân làng thờ Trương Công Thành vừa là
Thành hoàng vừa là tổ nghề. Bản thần tích hịện lưu giữ ở
đền thờ tổ cho biết: Trương Công Thành người phuờng
Ngọ (thôn Ngọ, xã Chuyên Mỹ ngày nay) con ông Trương
Huy và bà Trần Thị Ba. Ông sinh ngày mùng 9 tháng giêng
(không rõ năm nào). Lớn lên đi thi, ông đỗ Thái học sinh
rồi đỗ luôn khoa Bác học hoành từ, được Lý Đạo Thành
123
