Page 114 - Nghề Thủ Công Truyền Thống Việt Nam
P. 114
44. Lương Như Hộc
Ổng tên tự là Tường Phủ người làng Hồng Liễu, huyện
Trường Vân Hạ Hồng nay là xã Tân Hưng, huyện Tứ Lộc,
tỉnh Hải Dương. Đỗ Thám hoa năm 1442 đời Lê Thánh
Tông, ông làm quan khá lâu trải qua các thời Nhân Tông,
Thánh Tông. Hai lần đi sứ nhà Minh là hai lần Lương Như
Hộc có điều kiện tìm hiểu và học tập kinh nghiệm làm ván
in của nước người. Nghề khắc ván in đã có từ lâu ở nước
ta. Song công lao cải tiến để nghề trở nên tinh xảo và phát
triển hơn là thuộc về Lương Như Hộc. Sau khi xem xét và
nắm được những bí quyết nghề nghiệp của phương Bắc,
ông cùng với hai người học trò là Phạm Niên và Phạm
Đới, về dạy lại cho các thợ làng Hồng Lục và Liễu Tràng.
Nghề nghiệp ngày một phát triển lan sang cả thôn Khuê
Liễu và các làng xung quanh. Từ đó vùng này trở thành
trung tâm khắc ván in của cả nước, kéo dài hàng mấy thế
kỷ. Cứ nói đến khắc ván in là người ta nói đến thợ Liễu
Tràng. Bộ “Đại Việt sử ký toàn thư” in lần đầu tiên niên
hiệu Chính H òa 18 (1697), là do thợ Hồng Lục và Liễu
Tràng đảm nhận.
Cuộc sống càng sung túc, dân làng lại càng nhớ ơn
người đã đem lại nghề nghiệp cho mình. Mọi người tôn
Lương Như Hộc và 2 trò của ông là tổ nghề, lập đền thờ
ở thôn Hồng lục (tục gọi là đền Sình) để thờ phụng. Dân
Liễu Tràng thờ ông vừa là Đương Cảnh thành hoàng vừa là
tổ nghề. Hàng năm vào trung tuần tháng 8 âm lịch, dân 3
thôn tổ chức lễ giỗ tổ, ngày 13 Liễu Tràng cúng cơm, ngày
1 1 8