Page 111 - Nghề Thủ Công Truyền Thống Việt Nam
P. 111
Đức ngang với trời đât
Đi sứ Bắc phương truyền lại giềng mối
Phấn phát tạo thành nghề...
42. Trần Công, tổ nghề lược sừng
Nếu có dịp về thăm Thụy ứng (Huyện Thường Tín,
Hà Nội) bạn sẽ được chiêm ngưỡng bức chân dung khảm
trai hình một ông cụ mặc áo lụa ngồi xếp bằng tựa vào con
hươu, 2 bên có tiểu đồng cầm phất trần và cắp tráp đứng
hầu. Đây là bức mới làm căn cứ vào bức chân dung cũ của
tổ nghề đã bị Tây càn cướp đi mất.
Thợ lược làng Thụy ứng kể rằng: không biết tên vị tổ
là gì chỉ biết ông họ Trần là cháu của Trần Đắc người bản
xã. Trần Đắc là một người chính trực, ông ra làm quan
dưới thời Lê Trang Tông. Do ghen ghét và do đố kỵ, bọn
nịnh thần vu cho ông có ý đồ phản loạn, dám làm nhà theo
kiểu của vua chúa “Nội công ngoại quốc” (trong chữ công
ngoài chữ quốc) thế là ông bị đem đi hành hình. Dân làng
không cứu được Trần Đắc khỏi tội chết, song họ đã cứu
được ngôi nhà của ông khỏi bị phá, bằng cách trong một
đêm đem hết tượng phật các chùa trong vùng về bày la
liệt rồi báo với quan rằng đó là chùa làng chứ không phải
nhà Trần Đắc. Ngôi chùa đó nay chính là nhà thờ tổ nghề.
Lại nói cháu Trần Đắc đi học nghề làm lược ở xa, nghe tin
ông mình bị hại liền mai danh ẩn tích, trốn tránh một thời
gian dài mới dám về làng. Lúc đầu ông dạy dân làm lược
115
