Page 113 - Nghề Thủ Công Truyền Thống Việt Nam
P. 113
kinh phật do Đinh Liễn con Đinh Tiên Hoàng cho khắc vào
đá năm Quí Dậu (973). Rất tiếc ta chưa có một bản khắc gỗ
hay một trang kinh nào in vào thời gian này, để có thể xác
định niên đại của nghề in mộc bản ở Việt Nam. Dựa vào
các thư tịch cổ thì chắc chắn rằng nghề in mộc bản đã khá
thịnh hành ở nước ta vào thế kỷ 12. Sách “Thiền Uyển tập
anh ngữ lục” đã ghi: tín học Thiền Sư họ Tô (không biết
tên ), xuất thân từ 1 gia đình chuyên làm nghề khắc ván in
kinh, sách. Ông người làng Chu Minh, phủ Thiên Đức, trụ
ưì tại chùa Quang Định trên núi Không Lộ (Sơn Tây), mất
ngày mùng 9 tháng giêng âm lịch đời vua Lý Cao Tông
(tức 15/2/1190 dương lịch). Qua đây thấy rõ nghề in mộc
bản thời kỳ này đã khá thịnh, những tài liệu được in chủ
yếu là kinh phật. Bài tựa cuốn “Trích diễm thi tập” của
Hoàng Đức Lương (ông đỗ tiến sĩ năm 1478 đời Lê) đã
khẳng định: “Sách vở dưới thời Lý Trần phần nhiều chỉ
thấy việc nhà chúa là được lưu hành”.
Chắc rằng thời gian trụ trì tại chùa, ngoài việc thuyết
pháp Tồ Tín học thiền sư đã khắc ván in các kinh phật
theo nghề gia truyền. Khi nhắc đến những người có công
lao trong nghề, tư liệu chưa dẫn ra được người xuất hiện
trước ông, vì vậy mặc nhiên đến nay mọi người vẫn coi
Tín học thiền sư là người đầu tiên in kinh sách nhà phật
bàng mộc bản.
117