Page 67 - Năng Cao Năng Lực Cạnh Tranh
P. 67
Tranh chấp thương mại quốc tế… đến doanh nghiệp Việt Nam 67
qua: tham vấn (Điều 4); môi giới, trung gian, hòa giải (Điều 5);
Panels; Phúc thẩm (AB) (Điều 6-20) v{ Trọng t{i (Điều 25).
1- C|c phương ph|p ngo{i t{i ph|n
- Tham vấn (Điều 4 DSU)
Khi có một tranh chấp ph|t sinh, nếu th{nh viên WTO có
quyền lợi bị vi phạm lựa chọn việc giải quyết bằng cơ chế của
WTO thì thủ tục đầu tiên được tiến h{nh l{ tham vấn (Điều 4
của DSU). C|c cuộc tham vấn song phương tạo cho c|c Bên
một cơ hội để thảo luận vấn đề v{ tìm ra một giải ph|p thỏa
đ|ng cho c|c Bên m{ không phải tranh tụng (Điều 4.5 của
DSU). Khi c|c cuộc tham vấn bắt buộc đó không đem lại được
một giải ph|p thỏa đ|ng cho c|c Bên trong vòng 60 ng{y thì
Bên khiếu kiện có thể đề nghị được xét xử thông qua Ban Hội
thẩm (Điều 4.7 của DSU).
Hai cơ sở ph|p lý để dẫn tới đề nghị tham vấn cho một
tranh chấp l{ Điều 22.1, Điều 23.1 của GATT 1994.
Đề nghị tham vấn phải được đệ trình bằng văn bản,
trong đó, bên khiếu kiện phải x|c định c|c vấn đề g}y tranh
c~i v{ c|c cơ sở ph|p lý (Điều 4.4 của DSU).
Bên bị khiếu kiện (l{ Bên được đề nghị tham vấn) có
nghĩa vụ chấp thuận xem xét một c|ch thiện chí đề nghị tham
vấn cũng như cố gắng tạo cơ hội để tham vấn (Điều 4.2 của
DSU). C|c cuộc tham vấn thường diễn ra tại Geneva v{ bí mật
(Điều 4.6 của DSU).
Trường hợp khẩn cấp bao gồm c|c vấn đề liên quan tới
h{ng hóa dễ hư hỏng, c|c th{nh viên phải bước v{o tham vấn
trong khoảng thời gian không qu| 10 ng{y sau ng{y nhận
được đề nghị tham vấn. Nếu c|c cuộc tham vấn không giải