Page 204 - Một Số Phong Tục Tập Quán
P. 204
Những đồ trang sức nói trên nói lên sự giàu có
của gia đình.
Hồi xưa, thanh niên nam nữ đến tuổi trưởng
thành có tục cưa răng mấy cái răng cửa hàm trên
và xâu tai để mang đồ trang sức. Người ta cưa
răng bằng dao và dùng đá mài cho răng bằng
phang. Riêng hàm răng dưới dùng dao nhọn chẻ
dần cho nhọn, dùng đá mài cho nhẵn. Việc cưa mài
răng đều do thợ làm. Người thợ đi hết bon (làng
Mnông) này đến bon khác đê hành nghề. Người
Mnông quan niệm thợ mát tay hoặc hỢp với người
được cưa thì lợi không bị sưng, ít chảy máu. Nếu
lợi bị sưng và chảy nhiều máu thì người cưa răng
sẽ dùng gà, ché rượu làm phép để xin hết đau
nhức, hết sưng. Răng cưa xong cả hàm răng được
nhuộm bằng nhựa cây krai trong rừng. Loại nhựa
này được lấy từ thân cây cho chảy xuông lưỡi rìu
rồi bôi lên răng. Người Mnông quan niệm lấy thế
thì mới đen và đẹp. Cưa răng quả là rất đau đớn
nhưng với lòng tin vào phong tục nên nhiều người
đã vượt qua.
Hoa tai mà họ thường đeo là một khúc nhỏ ngà
voi hay một khúc tre vàng óng hoặc một thỏi gỗ
quý. Hoa tai bằng ngà voi chỉ người giàu mới có và
thường là đàn ông mới được đeo loại hoa tai này.
Hoa tai bằng ngà voi được đẽo bằng dao và dùng
sỢi dây đồng nhỏ bằng dây cước để cưa (dùng hai
đầu ngón chân cái để giữ khúc ngà voi hai tay
cầm hai đầu dây đồng kéo qua kéo lại). Gỗ làm
hoa tai lấy từ một loài cây sông ở trong rừng có
203