Page 202 - Một Số Phong Tục Tập Quán
P. 202
vải đen, họ lấy lá ntrum trong rừng, giã nát ủ
trong ché khoảng một tuần rồi lấy ổíc sên trong
rừng đốt vỏ lấy tro, lấy cây ndêr giã nát (ngâm
chung khoảng 7 ngày) khuấy đều hoặc nấu cho ra
hết màu, lọc lấy nước, để đọng lại lấy nước cốt
ngâm chỉ đã kéo thành sỢi vào. Muôn có màu đỏ,
họ lấy củ ndêr trong rừng giã nát ngâm sỢi vào
trong vòng 3-4 ngày. Muôn có màu vàng họ dùng
nghệ. Khi đã có vải rồi những sỢi chỉ này được đưa
vào khung dệt. Người Mnông tự làm lấy khung dệt
bằng cây trong rừng. Họ gọi khung dệt là khâng.
Trong gia đình Mnông, người dệt vải là phụ nữ.
Như vậy, vải của người Mnông có loại bằng sọi
bông, có loại bằng sỢi lấy từ vỏ cây. Người Mông ở
phía Bắc cũng có hai loại vải, một loại vải bằng sỢi
bồng và một loại vải bằng sỢi lanh (sỢi tưốc từ cây
lanh giông như cây đay của ngưòi Kinh). Những
loại vải do người Mnông dệt ra rất bền chắc, lâu
rách thuận tiện cho lên nương, đi rừng, vải của
người Mnông có 3 màu cơ bản đen, đỏ, vàng, nhò
tay người phổi màu tạo nên những tấm vải rất sặc
sỡ. Người Mnông quý váy áo dệt từ sỢi bông hơn,
chỉ nhà giàu mới có. Nhà nghèo váy áo thường dệt
từ vỏ cây rừng.
Người Mnông rất thích đồ trang sức bằng kim
loại. Phụ nữ thích choàng lên cổ những chuỗi hạt
cườm ngũ sắc. Họ thương sử dụng nhiều loại vòng
cổ dài được làm 5 sỢi gọi là jong rnăl, vòng cô vừa
làm bằng 3 sỢi gọi là jong ndul và jong nhe, vòng
đeo trên đầu gọi là jiong rbar. Vòng cô có 3 đoạn
201