Page 16 - Một Số Phong Tục Tập Quán
P. 16
là bắt đầu tháng 1. Cơn mưa đầu tiên với người
Jrai rất có ý nghĩa. Đồng bào gọi cơn mưa này là lệ
rah. Hằng năm, cơn mưa đầu tiên trên rẻo đất Tây
Nguyên thường trúng vào tháng 4 dương lịch.
Trong mười hai tháng theo lịch của đồng bào thì
mười tháng đầu tiên được gọi tên bằng sô" từ 1 đến
10, còn hai tháng CUỔI thì có tên riêng lần lượt là
tháng Ninh Nung và tháng Wor. Ninh Nung là
hình tượng con cá dưới nước, con thú trên rừng.
Tháng Ninh Nung có thể xem là tháng săn bắt.
Wor nghĩa đen của từ này là quên. Sau một năm
vất vả con người ta cũng cần quên: quên rìu rựa,
quên lo toan đời thường để ăn chơi, để chăm lo
những việc tinh thần. Như vậy tháng 4 dương lịch
thường trúng vối cái tết của người Jrai. "Tháng 3
mùa con ong đi lấy mật" chính là tháng cuối cùng
trong năm, cũng là tháng người Jrai chuẩn bị đón
Tết Nguyên đán. Đất tròi Tây Nguyên tháng tư,
lúc có cơn mưa đầu mùa, trên rừng thì lá cây đã
được gột rửa, dưới đất thì bụi đỏ ba-zan đã chịu nằm
yên, thời tiết khô ráo, mát mẻ. Lúc này mà tổ chức
các cuộc vui đón tết cũng có thể nói là đã hội đủ 3
yếu tô": thiên thời, địa lợi, nhân hòa.
Người Jrai không thông nhất ngày Tết Nguyên
đán, mà chỉ thông nhất tháng Tết Nguyên đán là
tháng 4. Trong phạm vi tháng 4, ngày tết tùy theo
gia đình, tùy theo làng lựa chọn mà thành. Vì
không có ngày đón tết thông nhất chung cho cả
cộng đồng nên người Jrai không quan tâm đến
đêm giao thừa.
Bước vào năm mới, ngưòi Jrai không đón Tết
Nguyên đán riêng. Đây là nét văn hóa độc đáo.
15