Page 16 - Một Số Phong Tục Tập Quán
P. 16

là  bắt  đầu  tháng  1.  Cơn  mưa  đầu  tiên  với  người
    Jrai rất có ý nghĩa. Đồng bào gọi cơn mưa này là lệ
    rah.  Hằng năm, cơn mưa đầu tiên trên rẻo đất Tây
    Nguyên  thường  trúng  vào  tháng  4  dương  lịch.
    Trong  mười  hai  tháng  theo  lịch  của  đồng  bào  thì
    mười tháng đầu tiên được gọi tên bằng sô" từ  1  đến
    10,  còn hai  tháng  CUỔI  thì có  tên  riêng  lần lượt là
    tháng  Ninh  Nung  và  tháng  Wor.  Ninh  Nung  là
    hình  tượng  con  cá  dưới  nước,  con  thú  trên  rừng.
    Tháng  Ninh  Nung  có  thể  xem  là  tháng  săn  bắt.
    Wor  nghĩa  đen  của  từ  này  là  quên.  Sau  một  năm
    vất  vả  con  người  ta  cũng cần  quên:  quên  rìu  rựa,
    quên  lo  toan  đời  thường  để  ăn  chơi,  để  chăm  lo
    những việc tinh thần.  Như vậy tháng 4 dương lịch
    thường  trúng vối  cái  tết  của  người Jrai.  "Tháng  3
    mùa con ong đi lấy  mật" chính là tháng cuối cùng
    trong năm,  cũng là tháng người Jrai chuẩn bị  đón
    Tết  Nguyên  đán.  Đất  tròi  Tây  Nguyên  tháng  tư,
    lúc  có  cơn  mưa  đầu  mùa,  trên  rừng  thì  lá  cây  đã
    được gột rửa, dưới đất thì bụi đỏ ba-zan đã chịu nằm
    yên, thời tiết khô ráo,  mát mẻ. Lúc này mà tổ chức
    các cuộc vui đón tết cũng có thể nói là  đã hội đủ 3
    yếu tô": thiên thời, địa lợi, nhân hòa.
        Người Jrai không thông nhất ngày Tết Nguyên
    đán,  mà  chỉ  thông nhất  tháng Tết  Nguyên  đán  là
    tháng 4. Trong phạm vi tháng 4,  ngày tết tùy theo
    gia  đình,  tùy  theo  làng  lựa  chọn  mà  thành.  Vì
    không  có  ngày  đón  tết  thông  nhất  chung  cho  cả
    cộng  đồng  nên  người  Jrai  không  quan  tâm  đến
    đêm giao thừa.
        Bước  vào  năm  mới,  ngưòi  Jrai  không  đón  Tết
    Nguyên  đán  riêng.  Đây  là  nét  văn  hóa  độc  đáo.



                                                           15
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21