Page 117 - Một Số Phong Tục Tập Quán

12. Nghi thức tang lễ của ngrười Khmer

Chùa Khmer là nơi diễn ra các lễ nghi tín
ngưỡng, là nơi dạy học - đồng thời còn là nơi hoả
thiêu và tàng cất thi hài, không phân biệt người
qua đời có theo đạo Phật hay không. Tàng cất thi
hài trong chùa cũng có nhiều kiểu. Người sang, kẻ
giàu thì để trong một tháp riêng, rìa sân chùa, sát
với tường bao. Tháp này có tên gọi là uia-lụ chê-đây.
Với người nghèo, lọ tro sau khi đã dán nhãn ghi
tên tuổi được xếp lên giá bên cạnh các lọ tro khác
như một "bảo tàng" tro trong nhà chùa vậy.
Phật dạy rằng "Sinh ký tử quy" "Phú quý phù
vân". Thấm sâu giáo lý đó, người Khmer xem nhẹ
cái chết, không quá đau buồn trước cái chết của
người thân. Họ cho rằng, người quá cố đã đi về
một thế giói khác. Có nghĩa là thân nhân họ
không chết. Nhưng không phải vì vậy mà người
qua đòi chỉ được "liệm sấp chôn nghiêng", sơ sài,
qua chuyện. Tang lễ được người Khmer tổ chức
chu đáo, trọng thể. Họ coi đây là một nghĩa vụ,
một việc làm quan trọng để người chết được siêu
thoát về cõi Phật và để cho người sống thể hiện
lòng biết ơn của mình.
Trong tang ma, vai trò của các nhà sư là hết
sức to lớn. Lúc thân nhân "gần đất xa tròi", người
nhà bao giò cũng thỉnh một hoặc bô"n nhà sư đến
cầu kinh. A-cha là một người am hiểu nhất ở trong
phum được lo việc "phán xét" những hành vi trưốc
đây của người sắp chết - từa tựa như làm lễ rửa tội
của Thiên Chúa giáo. Thực chất việc này là an ủi

116