Page 90 - Máy Và Thiết Bị Lạnh
P. 90
Máy nén thuận dòng
Máy nén thuận dòng thường là các máy nén cỡ trung và cỡ lớn (xem thêm h3.9).
Hơi môi chất đi vào ở phẩn giữa của xilanh (cửa 7). Khi pittông đi xuống, hơi tràn
vào khoang giữa pittông rồi đi qua clapê hút tràn vào xilanh. Clapê hút bố trí ngay
trên đỉnh pittông nên khi pittông đi xuống clapê hút tự động mở do quán tính. Khi
pittông xuống đến điểm chết dưới, chuyển hướng đi lên để thực hiện quá trình nén
và đẩy hơi nén vào buổng nén thỉ clapê hút lại tự động đóng lại theo lực quán tính.
Các van đẩy bố trí trên náp xilanh do đtí dòng hơi không đổi hướng khi đi qua xilanh.
Hơi nén đi vào buồng đẩy và qua đường đẩy 8 để vào dàn ngưng tụ. Máy nén thuận
dòng thường sử dụng cho môi chất amoniắc. Do nhiệt độ cuối tầm nén cao nên đẩu
máy nén được làm m át bằng áo nước. Cũng do nhiệt độ cuối tầm nén cao, hơi hút về
máy nén có nhiệt độ thấp, gần nhiệt độ bão hòa. Do hút hơi ở gần điểm bão hòa,
hiệu nhiệt độ quá nhiệt Atq^ = 5 -ỉ- lOK nên máy dễ hút phải lỏng.
Để khắc phục hiện tượng hút’ phải lỏng gây va đập thủy lực nắp bố trí clapê đẩy
6 không cố đinh vào thân mà chỉ được giữ bằng lò xo 9 với chức năng giữ kín khoang
nén đổng thời bảo đảm an toàn cho máy. Khi xẩy ra va đập thủy lực, do nén phải
lỏng, áp suất tăng lên đột ngột. Áp suất này thắng lực nén lò xo nắp trong mở ra
cho lỏng thoát khỏi xilanh tránh gây hư hỏng máy và các chi tiết.
Máy nén thuận dòng có các ưu điểm chính là :
- Không có tổn thất thể tích do trao đổi nhiệt giữa khoang hút và khoang đẩy
làm cho hơi hút bị ntíng lên.
- Cđ khả năng tăng tiết diện clapê hút và đẩy do diện tích bố trí clapê rộng,
giảm được tổn th ất áp suất.
- Giảm được tổn th ất tiết lưu đường hút vi clapê đtíng mở do quán tính chứ
không do chênh lệch áp suất.
Nhược điểm chính lầ :
- Khối lượng pittông lớn nên lực quán tính, lực ma sát lớn, khđ tàng tốc độ vòng
quay trục khuỷu. Do tốc độ bị hạn chế nên máy nén loại này rất kổng kễnh, xilanh
thường cao hơn hằn các máy ngược dòng nên thường chỉ có loại xilanh đứng, tiêu tốn
vật liệu chế tạo máy cao hơn.
Máy nén ngược dòng
Máy nén ngược dòng (h 3.9b.c) ngày nay được sử dụng rất rộng rãi cho tất cả
các loại môi chất lạnh đặc biệt freôn do kết cấu gọn nhẹ, tốc độ cao...
Khác biệt cơ bản với máy nén thuận dòng là clapê hút không bố trí trên đẩu
pittông mà cùng bố trí trên nắp xilanh. Nắp xilanh cđ vách ngăn chia thành hai ngăn
hút và đẩy riêng biệt. Pittông của máy nén ngược dòng do đó rất đơn giản, gọn nhẹ,
lực quán tính nhỏ, tốc độ cđ thể đạt tới 3000 vg/ph với điện tần số 50 Hz và 3600 vg/ph
với điện tần số 60 Hz. Xilanh với chiều cao thấp có thể bố trí gọn trong thân máy
nén, xilanh có thể bố trí hình chữ V, w hoặc w nên tiêu tốn vật liệu giảm đến mức
thấp nhất.
Nhược điểm cơ bản của máy nén ngược dòng là :
- Diện tích bố trí van hút và đẩy nhỏ do cùng phải bổ trí trên nắp xilanh nên
tổn th ất tiết lưu lớn. Để khắc phục nhược điểm này người ta bố trí clapê hút kiểu
hình vành khăn (h 3.9c) ở phía dưới nắp chung quanh đẩu xilanh, để toàn bộ diện
tích nắp xilanh bố trí clapê đẩy. ở loại máy nén này đường hút bố trí phía trong thân
máy nén nhưng không thông với cacte.
- Do khoang hút và đẩy lién nhau dẫn đến việc trao đổi nhiệt giữa hai khoang
nên có tổn thất thể tích vì môi chất bị đốt nóng.
87