Page 140 - Lý Thường Kiệt

LÝ THƯỜNG KIỆT

như Lưu Kỷ, Hoàng Kim Mãn... 2.
^ Các sử ta không còn thấy chép việc sao chổi hiện. 3.
’’ về ngày mất Khâm và Liêm, đây theo sách TB 270/8a. Trong sách TTh, Tư Mã
Quang chép ngày 20 và 23 tháng Chạp. Ây là lầm, vì theo TB 270/5a, hai ngày ấy là ngày
tin về đến Biện Kinh. Lại theo sách Thông giám cương mục quyển 71, Liêm Châu mất
ngày G. Ta, tức là sáu ngày sau Khâm Châu. 3.
* Quảng Tây biện 57 vạn thạch gạo, Quảng Đông biện 57 vạn thạch gạo và 10 vạn thạch
đậu, ỈCinh Nam biện 3 vạn thạch gạo, Phúc Kiến biện 3 vạn thạch gạo. (TB 271/12a). 5.
’ Lúc luận công, đáng lẽ năm con Thủ Tiết được bổ làm quan, nhưng ngày 27 tháng 7
năm B. Th (1076), viện khu mật tâu: "... Nhưng xét ra, thì Thủ Tiết nhu nhược, không
điều khiển được quân. Quân lính nhiều người hàng giặc, và bày cho giặc làm súng pháo
để đánh thành Ung. Nay xin chỉ bổ cho hai con y mà thôi". (TB 277/17a). 7.
về ngày Ung Châu mất, mỗi sách chép một khác. TTh chép ngày 21 tháng Giêng.
ĐĐSL cũng chép ngày ấy. BM chép ngày A. Ma, nhưng tháng Giêng không có ngày ấy.
Trên đây, theo T hần T ô n g th ự c lụ c mà TB chép lại. 8.
" Vua Tống Thần Tông được tin Tô Giàm chết, rất thương tiếc. Ngày 15 tháng 2, vua
nhịn ăn để tỏ lòng xót thương. Bèn tặng Giàm chức Phục quốc công, tiết độ sứ, và ban
tên thụy Trung Dũng. Vua Tống lại cấp mười khoảnh ruộng hạng nhất ở khu đệ nhất
trong kinh thành. Ban chức cho những người thân thuộc, và thăng chức cho con là Tử
Nguyên, duy nhất sống sót vì Giàm đã để cho rời khỏi Ung trước khi Ung mất, làm tây
đầu cung phụng hạp môn chỉ hậu. Tử Nguyên được bổ làm phó tướng, đi mộ thủy
quân. Vua Thần Tông đặc biệt mời Tử Nguyên đến mà an ủi. Vua nói: "Nếu không có
cha ngươi giữ Ung Châu, thì thành ấy cũng như Khâm và Liêm, giặc vừa đến đã mất.
Như thế thì giặc thừa thắng đánh tràn, và các châu Tân, Tượng, Quế cũng không giữ
nổi. Đời Đường, Trương Tuần, Hứa Viễn giữ Mục Dương để che cho Giang Hoài, công
so với cha ngươi không hơn gì xa".
Vua Tống lại thăng cho Tử Nguyên chức điện trung thừa, thông phán Ung Châu.
Còn các con khác như Tử Minh, Tử Chính, các cháu như Quảng Uyên, Trực ôn , chết ở
Ung với Giàm, đều được ưu tặng. (TB 273/9b, TS 446).
Vua Tống lại sai lập đền thờ Tô Giàm ở Ung Châu. (TS 446).
Việc Ung Châu mất, làm náo động nhân tâm ở Tống. Trước vì Ung là cửa vào
phương nam nước Tống. Sau vì Giàm tử tiết ở đó. Sự tử tiết, trong thời đại trọng nho, có
tiếng dội rất to. Người đương thời ngợi ca khí tiết của Tô Giàm. Ngô Xử Hậu, trong sách
T hanh sư ơ n g tạ p k ý có kể chuyện sau: trước đó, Xử Hậu là đồng liêu với Giàm ở Việt
Châu; y có làm thơ khen Giàm có công chống với Nùng Trí Cao ở Anh Châu. Trong thơ
có câu: "Yến hàm tướng quân dục bạch đầu, tích niên tru n g d ũ n g động nam châu". Sau
đó vua Tống ban tên thụy cho Giàm là Trung Dũng. Xử Hậu cho thơ y là câu sấm.
Chữ Giàm cũng có âm G iam hay C ám . 8.
TT chép việc đánh Chiêm Thành vào tháng 8 năm trước (A. Ma 1075). VSL không

148