Page 124 - Lý Thường Kiệt

LÝ THƯỜNG KIỆT

Lưu Di chưa biết nguy cơ đã đến, còn xin 4 vạn quan tiền để mua lương
trữ ở Ung Châu. (23-10, T. Ho, DL 3-12-1075, TB 269/21b).
Bấy giờ, biên giới Ung Châu rất bỏ ngỏ. Man dân sẵn oán quân Tống,
quân lính ít được tập tành. Lưu Di đương thay lính, bỏ trát binh mà dùng
quân thương trượng. Các tướng trễ nải. Quân ta tới đâu như là vào chỗ
không người (VSL).
Trong khi ấy, đại quân Lý Thường Kiệt đã cưỡi thuyền theo bờ bể, từ châu
Vĩnh An vào cửa bể Khâm Châu và Liêm Châu (TB 271/lb). Bộ binh đóng gần
biên giới Khâm Châu cũng kéo vào các trại Như Hồng, Như Tích và Để Trạo.
Quân Tống bị đánh bất ngờ, không chống cự. Ngày M. Dn, 20 tháng 11,
Khâm Châu bị chiếm (DL 30-12-1075; TB 270/5a). 3 ngày sau, Liêm Châu
cũng bị mất luôn (DL 2-1-1076; TB 270/8a)'^>.
Những chúa trại xung quanh Khâm Châu đều bị giết: Ngũ Hoàn chúa

trại Như Tích và Trương Thủ chúa trại Để Trạo đều chết. (TB 273/4b).
Viên coi Khâm Châu là Trần Vĩnh Thái (theo LNĐĐ 10, còn TB 273/4b
chép Trần Vĩnh Linh). Trước lúc quân ta tới, đã có kẻ nói hở chuyện cho
người Tống biết rằng: Giao Chỉ sắp vào đánh úp Khâm Châu. Người Khâm
mách với Vĩnh Thái, nhưng y không tin. Chiến thuyền Lý thình lình vào
bến rất gấp. Vĩnh Thái vừa bày rượu uống. Có người báo tin quân Lý tới,
nhưng Vĩnh Thái vẫn không để ý đến. Quân Lý đột nhập vào thành, bắt
được Vĩnh Thái và tất cả bộ hạ, không phải giao phong một hợp nào. Sách
LNĐĐ chép chuyện trên, kể nối rằng: "Quân Giao Chỉ nói với Vĩnh Thái:
"Chúng ta chỉ lấy của cải mà thôi, chứ không giết chúng mày đâu". Song khi
lấy sạch của, lại đem giết hết. Sau đó, người Khâm Châu tô tượng thờ Vĩnh
Thái ở miếu Thành Hoàng, và tôn làm thần Chuyển Trí đại vương. Nhưng
người đời sau vẫn cười chê Vĩnh Thái là ngu muội. Khi muốn chế nhạo ai là
không thông tuệ, thì gọi người ấy là Trần Thừa Chỉ\" Thừa chỉ là hàm của
Vĩnh Thái, theo LNĐĐ 10; còn TB chép thừa chế.
Cùng với Vĩnh Thái, còn có các viên giám áp Văn Lương, Ngô Phúc,
viên tuần kiểm Tưởng cẩn, các viên chỉ sứ Tống Đạo, Đinh Toại, viên giám
thuế Âu Dương Dẫn đều bị hại. (TB 273/4b).

132