Page 77 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

học) là bắt nguồn từ chữ Alfabr (có nghĩa là phục hồi nguyên

trạng) trong tiếng Arập.

Nhà toán học Abu Apđala al-Battani (850-929) thì lại có

nhiều đóng góp về môn Lƣợng giác học. Các khái niệm sin,

cosin, tang, cotang mà ngày nay chúng ta sử dụng là do ông đặt

ra.

Ngƣời Arập còn có công lớn trong việc cải tiến và truyền bá

hệ thống chữ số. Từ thế kỉ VIII, Arập đã dịch sách Xitđanta

(Siddhantas), tác phẩm thiên văn học của Ấn Độ viết từ thế kỉ V

TCN. Có lẽ do công việc này mà ngƣời Arập đã học tập đƣợc 10

chữ số của Ấn Độ. Năm 813 An Khoaridơmi (Al-Khwarizmi) đã

dùng chữ số Ấn Độ trong môn thiên văn học. Khoảng năm 825

ông viết một cuốn sách nhan đề là "An Khoaridơmi viết về con

số Ấn Độ". Năm 976, Môhamét Ibơn Amát nói khi làm toán nếu

không có số nào xuất hiện ở hàng chục thì phải dùng một vòng

tròn nhỏ thay vào để giữ hàng. Ngƣời Arập gọi vòng tròn ấy là

Sifr nghĩa là trống không, tiếng Latinh đổi thành Zephyrum,

ngƣời Ý gọi tắt là Zero.

b) Về thiên văn học: Ngƣời Arập cũng rất chú ý quan sát các

tinh tú và nghiên cứu các vết trên Mặt Trời. Họ cũng cho rằng

Trái Đất tròn, hơn nữa, Al-Biruni, học giả tiêu biểu nhất của

Arập cuối thế kỉ X đầu thế kỉ XI còn biết rằng vật gì cũng bị hút

về phía trung tâm Trái Đất. Tuy nhiên ông lại không dứt khoát

khi nói: Hoặc Trái Đất mỗi ngày quay xung quanh địa trục một

vòng và mỗi năm quay xung quanh Mặt Trời một vòng, hoặc

ngƣợc lại, Mặt Trời mỗi ngày quay xung quanh nhật trục một

vòng và mỗi năm quay xung quanh Trái Đất một vòng, cả hai

cách giải thích đều đúng.