Page 392 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

- Nền sản xuất nông nghiệp và thủ công nghiệp chủ yếu dựa

trên sức lao động cơ bắp, ngƣời sản xuất tự tạo ra nguồn năng

lƣợng bằng chính sức lực của mình. Do vậy, họ có thể lao động

ở bất cứ nơi nào thuận tiện: canh tác trên đồng ruộng, khai hoang

trên đồi núi, mở lò gốm trong làng, dệt vải ngay tại ngôi nhà của

họ.

Nhƣng bƣớc sang giai đoạn sản xuất công nghiệp, nguồn

năng lƣợng, hệ thống máy móc và tổ chức lao động đƣợc tập

trung trong các nhà máy thu hút hàng trăm, hàng ngàn công

nhân. Điều kiện sản xuất mới không cho phép làm việc một cách

phân tán nhƣ ngƣời nông dân trên cánh đồng mà phải tổ chức tập

trung: tập trung máy, tập trung nguyên liệu, tập trung thợ trong

một cơ sở sản xuất. Điều đó làm cho việc quản lí lao động tốt

hơn, công suất đƣợc tận dụng nhiều hơn và chi phí vận chuvển

giảm, lợi nhuận tăng lên. Hơn thế nữa, sự phát triển của các hoạt

động kinh doanh đòi hỏi phải đầu tƣ nguồn vốn lớn, dẫn đến sự

tập trung tƣ bản.

Do vậy, tập trung hóa trở thành quy tắc thứ tƣ của nền sản

xuất công nghiệp, dần dần hình thành các công ty lớn và các

trung tâm công nghiệp có quy mô lớn.

Những quy tắc trên, cũng có thể coi là những đặc điểm của

nền sản xuất công nghiệp, đánh dấu sự khác biệt rất cơ bản so

với nền sản xuất nông nghiệp. Ngƣời công nhân phải khắc phục

những thói quen của phƣơng cách lao động nông nghiệp để tạo

nên những tác phong mới thích hợp với sự phát triển của công

nghiệp. Sự biến đổi trong sản xuất sẽ tác động mạnh mẽ vào toàn

bộ nền kinh tế - xã hội và do đó tạo nên sự biến đổi sâu sắc trong

các mặt của đời sống.