Page 285 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

Quan điểm triết học chủ yếu của ông là: con ngƣời là do

thần xếp đặt nên con ngƣời phải làm tròn nghĩa vụ của mình dù

phải chịu đựng mọi khó khăn và thử thách.

Phái triết học đáng chú ý thứ hai thời Hy Lạp hóa là phái

Xinit (phái Khuyến nho).

Ngƣời đƣợc coi là kẻ sáng lập phái này là Ăngtixten

(Antisthene, 444 - 365 TCN), học trò của Xôcrát. Phái Xinít nảy

sinh trong giới trí thức nghèo khổ ở các thành thị lớn. Họ cũng

nhƣ Xôcrát, không làm nghề nghiệp gì cả, sống rất thiếu thốn,

coi sự nghèo khổ là một triết lí của cuộc sống. Do đó họ phản

đối tài sản, gia đình, luật lệ, đạo đức, chế độ nô lệ... Khẩu hiệu

của họ là trở về với tự nhiên, trở về với cuộc sống giản dị. Do

vậy phái này đƣợc những ngƣời tự do bất mãn với chế độ đƣơng

thời và nô lệ nghe theo.

Tuy ngƣời sáng lập ra phái Xinít là Ăngtixten, nhƣng đại

biểu nổi tiếng nhất lại là Điôgien (Điogene, 413 - 327 TCN), học

trò của Ăngtixten.

Điôgien sống hết sức khổ hạnh, để râu dài, ban ngày đi

chân đất khắp phố, tay chống gậy, vai mang bị, ban đêm về

ngủ trong một cái thùng rượu ở ngoại ô. Ông khinh thường

tất cả mọi người, mọi thứ và tự coi sứ mệnh chân chính của

mình là chi phối mọi người.

Tương truyền có lần ở Coranh, Alếchxăngđrơ đại đế

gặp Điôgien đang ngồi sưởi nắng buổi sáng bên vệ đường.

Alếchxăng hỏi: "Nhà triết học kia, ngươi có muốn yêu cầu

ta gì không?" Điôgien lạnh lùng trả lời: "Có, xin ngài đừng

che mặt trời của tôi". Nghe nói, sau đó Alếchxăngđrơ về nói

với những người thân cận rằng: "Nếu ta không phải là

Alếchxăngđrơ thì ta muốn làm Điôgien".