Page 77 - Kỳ Quan Thế Giới Thức Vật

thành hạt. Trong điều kiện bình thường, tế bào trứng sẽ hình thành nên
hạt. Nhưng có một số loài thực vật không có giai đoạn thụ tinh cho trứng
nên không thể hmh thành hạt; có một số loài khác thì vốn bản thân
chúng có thể hình thành hạt, rủìung sau khi có sự can thiệp, chọn giống
và lai tạo của con ngưòi, dần dần chúng mất đi bản năng kết hạt của
mình, ví dụ như chuối. Có một số loài qua quá trmh lai tạo tạp giao của
con ngưòi mà trở thành thực vật tam bối thể, ví dụ như đem lúa mạch
nhị bối thể tạp giao vói lúa mạch tứ bối thể sẽ tạo ra lúa mạch tam bối
thể, thực vật tam bối thể do không thể hìrứi thành tinh trùng và trứng
một cách bình thường, cho nên không thể hìrủi thành hạt đưọc. Có một
sô loài thực vật, bình thường hạt được hình thành từ quá trình thụ tinh,
nhưng con người lại chỉ cần quả mà không cần hạt nên đã can thiệp vào
quá trình thụ tứih của thực vật. Những bông hoa không được thụ tinh sẽ
không phát triển được, cho nên người trồng đã sử dụng chất kích thích
sinh trưởng để kích thích cho bầu nhuỵ của hoa cái, khiến bầu nhuỵ này
sẽ phát triển thành quả không có hạt, ví dụ như cà chua không hạt, cà
tím không hạt...
Thực vật có hạt duy trì nòi giống của mình bằng hạt, thực vật không
có hạt sẽ duy trì nòi giống của mình như thế nào? Các loài thực vật ngoài
hình thức duy trì nòi giống bằng hạt (sinh sản hữu tmh) ra, cũng có thể
tiến hành sừih sản bằng các cơ quan dừih dưỡng khác. Có rất nhiều loại
sinh sản dinh dường, những thực vật khác nhau, những cơ quan sinh sản
dinh dưỡng cũng khác nhau, ví dụ như chuối thường sinh sản bằng
những mầm non, chồi non của rễ cây nằm dưới lòng đất, những cày ăn
quả khác thường sinh sản, duy trì nòi giống bằng cách chiết cành. Chiết
cành là hình thức dùng cành hoặc mầm non của cây này ghép vào một
cây đang sống khác, làm cho hai cây đó cùng sinh trưởng và phát triển.
Do hình thức chiết cành này có tỉ lệ sống cao, nhanh ra quả, có khả năng
duy trì những đặc tính ưu việt của cây mẹ nên nó được áp dụng rộng rãi
và phổ biến trong ngành nông nghiệp. Ngoài ra, ngưòi ta còn sử dụng
các phương pháp khác như cấy, ghép, giâm vít cành.
Cùng vói sự phát triển hiện đại của khoa học, loài ngưòi đã tiến
hành tổ chức nuôi dưỡng, tức là lấy một bộ phận nhỏ của thực vật và tiến
hành nuôi trồng, chăm sóc chúng trong điều kiện môi trường vô trùng,
cuối cùng nó sẽ hình thành một mầm non mói. Loài ngưòi còn có thể cấy
ghép và lai tạo ra những hạt giống nhân tạo, tức là lấy một đoạn tổ chức

77 -