Page 37 - Kiến Trúc Đình Chùa Nam Bộ

Kiến trúc chùa trong ihời đoạn này, cùng với phong trào “chấn hưng Phật Giáo” tại
miền Nam (1920-1929), đã có những chuyển biến mạnh mẽ về số lượng. Xây mới theo
cấu trúc hiện đại có một số cõng trình tiêu biểu như: Chùa Quán Thế Âm (1922 -
TP.HCM), chùa Thiền Lâm (1925 - Tây Ninh), chùa Pháp Hoa (1928 - TP.HCM), chùa
Long Khánh (dầu thế kỷ XX - Trà Vinh),... (Xem tiếp ờ phụ lục 3). Sửa chữa có thể đơn
cử như: Chùa Tam Bảo (Hà Tiên - sửa 1930), chùa Đại Giảc (Đồng Nai - sửa 1921),
chùa Long Hòa (Bà Rịa - sửa 1929), chùa Hội Sơn (TP.HCM - sửa 1927), chùa Tập
Phước (TP.HCM - sửa 1927), chùa Thiên Hậu (Bình Dướng - sửa 1925), chùa Viên Giác
(Bến Tre - sửa 1921), chùa Phước Làm (Bà Rịa - sửa 1929), chùa Giác Hải (TP.HCM -
sủa 1920), chùa Long Khánh (Trà Vinh - sửa 1926)... đa số đều sử dụng hồ xi-mãng và
kết cấu hiện đại.
Sang giữa thế kỷ XX, kiến trúc đình xây mới tại Nam Bộ, tuy ít, nhưng chất lượng
khá tốt, đơn cử như: Đình Trần Hưng Đạo (1932 - TP.HCM), đình Đông Phú (1932 -
TP.HCM), đình Tú Tề (giữa thế kỷ XX - An Giang)... Ngoài ra, một số dinh tiếp tục sửa
chữa lớn, hiện đại hóa như: Đình Minh Phụng (TP.HCM - sửa 1945), đình Lạc Giao
(Buôn Mê Thuột - sửa 1945), đình Bình Tiên (TP.HCM - sửa giữa thế kỷ XX)...
Tiếp tục Iheo trào lưu chấn hưng Phật Giáo tại Miền Nam, kiến trúc chùa ngày một
thay đổi theo chiều hướng hiện đại. Bên cạnh kết cấu theo phương thức mới, vật liệu
trang trí mới nhu kính, sắt... cũng được tìm thấy. Công trình xây mới có thể đơn cử như:
Chùa Vĩnh Hưng (1931 - Sóc Trăng), chùa Phổ Minh (1934 - TP.HCM), chùa Lưỡng
Xuyên-Long Phước (1934 - Trà Vinh),... (Xem tiếp ờ phụ lục 3) (Xem hình 1.66). Công
trình trùng tu cũng khá phổ biến như: Chùa Hội Sơn (TP.HCM - sừa 1938), chùa Thanh
Trước (Tiển Giang - sửa 1941), chùa Quan Âm (Cà Mau - sửa 1936), chùa Tuyên Linh
(Bến Tre - sửa 1941), chùa Phú Thạnh (An Giang - sửa 1934), chùa Phước Hải-Ngọc
Hoàng (TP.HCM - sửa 1943), chùa Thiên Phước (Long An - sửa giữa thế kỷ XX)... tất cả
theo lối cấu trúc mới, vật liộu kiên cố.
Sau ngày độc lập 2/9/1945, đối với vùng Nam Bộ, chiến sự có phẩn bớt gay gắt hơn
trước, kiến trúc đình trong thời đoạn này gần như không phát triển do sinh hoạt thường
kỳ của các hương chức làng không còn (Giải tán sau khi nước nhà độc lập). Chỉ có vài
ngôi đình được sửa chữa theo phong cách hiện đại, với chức nãng thuần tín ngưỡng như:
Đinh Nam Chơn (TP.HCM - sửa 1948), đình Phong Phú (TP.HCM - sửa 1952)...
Xây mới chỉ tìm thấy được đình Tân Hòa (1962 - TP.HCM).
Ngược lại, kiến trúc chùa trong thời đoạn này gần như nở rộ. Rất nhiều chùa được
xây mới và sửa chữa trong thời đoạn này, nhất là tại các thành phố lớn như Sài Gòn, tiêu
biểu cho chùa xây mới có thể đơn cử như: Chùa Ấn Quang (1948 - TP.HCM) (Xem hình
1.69), chùa Phật Bửu (1948 - TP.HCM), tịnh xá Ngọc Viên (1948 - Vĩnh Long), chùa
Kỳ Viên (1950 - TP.HCM),... (Xem tiếp ờ phụ lục 3).

38