Page 540 - Không Phải Huyền Thoại

Diện Biên Phủ, 50 năm sau 539

Ông quay lại hỏi người cán bộ của nghĩa trang:
- Tại sao tên lại ghi ở đằng sau bia?

- Thưa bác, tên này là do gia đình tìm theo con đườiig... tâm linlì.
Chúng tôi đành phải chấp nhận để gia đình ghi ở phía sau... Trên dãy
nhà ngang, chúng tôi dã có bia khắc tên tất cả các liệt sĩ.
- Tài liệu lấy ở đâu?

- Một là do các đon vị đã chiến dấu tại đây cung cấp. Chúng tôi cho
rằng thiếu lứúều. Mấy năm qua, chúng tôi đã thông báo tất cả các địa
phưong, noi nào có người đi trận Điện Biên Phủ klaông trả về thì báo cho
chúng tôi để bổ sung vào bia tưởng niệm.
- Tổng cộng đã có bao nhiêu người?

- Trên sáu ngàn.
- Trên sáu ngàn... - ông lặp lại, rồi nói tiếp: "Chắn chắn là chưa
đủ!... Nhưng bây giờ còn biết làm gì!"

Xe chạy theo một con dốc nlìỏ trải nlìựa, hai bên có trồng cây nlìư
đang chạy trong một công viên.

Chiếc xe dừng lại. ông nhìn sang phía tay phải thấy chiếc xe tàng
nòng gục xuống, ông ngạc nhiên hỏi:
- Đến noi rồi à?
Vừa rồi vào thăm nghĩa trang ông đã đi nhiều noi. Đồng chí lái xe sợ
ông mỏi chân, nên đã để ông ngồi trên xe chạy thẳng lên đồi AI cũng
ở liền kề nghĩa trang.

Ông bước xuống xe nhìn quanlì. Đồi Al, chiếc chìa klìóa sống của
Mườiig Thanh đây rồi! AI là một quả đồi nhỏ không lớn, nhmig trong
chiến dịch, nó không có một thân cây, ngọn cỏ, màu đỏ khét từ đầu tới
chân, nó vẫn trấn ngự cả một vùng tròi phía đông. Mỗi tấc đất tại đây
đã thấm máu biết bao người, cả quân ta lẫn quân Pháp, không chỉ quân
Pháp mà cả quân Đức, quân châu Phi. Lần trirớc vào dịp kỷ niệm 30