Page 17 - Hướng Dẫn Quản Lý Tổ Chức Lễ Hội

Có thể nói kiêng kỵ đã chứa đựng trong nó rất
nhiều tri thức dân gian về mọi lĩnh vực trong cuộc
sôhg và lao động của con người nhằm mục đích
bảo vệ - khuyến cáo con người tránh khỏi những
bất trắc và tạo ra nét văn hóa trong cộng đồng.
- Hèm
Hèm đưỢc coi là biểu hiện cao nhất của khái
niệm kiêng, kỵ. Hèm thường đi kèm với những
hoạt động mang tính cộng đồng cao như việc
cúng tế thành hoàng làng và thể hiện tập trung

qua lễ hội. Thông thường, hèm của mỗi làng là
những hành động, nghi lễ mang tính bí mật,
riêng tư gắn với lai lịch vị thần làng đang đưỢc
thò phụng. Những hèm đó có chung đặc điểm là
bí mật riêng, phải giấu giếm đối vối người ngoài
cuộc (cộng đồng khác) và giấu giếm với chính
quyền trung ương (dưới thòi phong kiến). Chính
các nghi lễ hèm đã tạo ra dấu ấn riêng cho cộng
đồng sở hữu nó và trở thành niềm tin linh
thiêng khi oai linh của các vị thần có hèm phù

trợ cho cộng đồng an lành, thịnh vượng.
Nếu như kiêng có tính khá phổ biến trong xã
hội, ky có tính ít phổ biến hơn thì hèm là một đặc
sản riêng. Có lẽ đến nay, chưa có một tổng kết nào
trong nghi lễ thờ phụng mà lại có hèm trùng
nhau, cho dù cùng chung một đối tượng thò
phụng. Đã có một thời, hèm bị coi là sản phẩm
điển hình của mê tín dị đoan, song thực chất,

17