Page 190 - Hỏi Đáp Về Quyền Con Người

Tư tưởng về quyền con người xuyên suốt trong thòi kỳ
phong kiến ở Việt Nam còn thể hiện ở truyền thôhg dân

chủ trong nhiều lĩnh vực, mà tiêu biểu là trong việc quản lý
cộng đồng, tuyển dụng và sử dụng nhân tài, trong việc thảo
luận và quyết định các công việc quốc gia đại sự. Như vậy,
có thể khẳng định dân tộc Việt Nam có truyền thống nhân
đạo và tôn trọng con người, nhiều triều đại trong lịch sử đã
biết trân trọng ý kiến nhân dân ở những mức độ nhất định.

Câu hỏi 85
Ai là người nhắc đến khái niệm nhân quyền sớm nhất
ở Việt Nam?

Trả lời
Từ CUỐI thế kỷ XIX, nhiều tr í thức Việt Nam như Phan
Bội Châu, Phan Chu Trinh (Phan Châu Trinh), Phan Văn
Trường, Huỳnh Thúc Kháng... đã tiếp thu các tư tưởng tiến

bộ về tự do, bình đẳng, bác ái, tư tưởng về dân quyền, dân
chủ của Cách mạng tư sản. Ban đầu, có ảnh hưởng đặc
biệt lớn đến các nhà nho yêu nước cấp tiến là các bản dịch
tác phẩm của Rútxơ (Rousseau), Hốpbơ (Hobbes), Lổccơ
(Locke)... do các nhà tư tưởng Trung Quốc cùng thời như
Khang Hữu Vi (Kang Youvvei, 1858 - 1927), Lương Khải
Siêu (Liang Qichao, 1873 - 1929) dịch và giới thiệu trên các
tạp chí tiếng Trung. Sau này, do có điều kiện ra nưốc ngoài,
các nhà cách mạng Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu càng
hiểu thêm sâu sắc về tư tưởng tự do và dân quyền, hai ông
đã trở thành những người truyền bá những tư tưởng này
sớm nhất, có hệ thông nhất ở Việt Nam đầu thế kỷ XX.

190