Page 188 - Hỏi Đáp Về Quyền Con Người
P. 188
khoan dung, nhân đạo đốì vối những kẻ lầm lạc và giặc
ngoại xâm.
Vào thời kỳ nhà Lý (1010-1225), bộ Hình thư đưỢc ban
hành là một dấu mốc quan trọng trong lịch sử pháp quyền
Việt Nam, nội dung của bộ luật thể hiện tính nhân đạo rất
cao. Mặc dù đưỢc ban hành để bảo vệ quyền lợi của Nhà
nước phong kiến tập quyền, song theo một số tư liệu, bộ
luật này đã bao gồm những quy định nhằm hạn chế sự lộng
quyền, lạm quyển áp bức dân lành của giối quan liêu quý
tộc. Bộ luật này còn chứa đựng nhiều quy định giàu tính
nhân văn, nhân đạo, chẳng hạn như quy định cấm mua bán
và bắt hoàng nam (trẻ em trai) làm nô lệ, không quy định
hình phạt tử hình...
Dưối triều Trần (1225-1400), Hội nghị Diên Hồng (1284)
thể hiện một cách đặc biệt sinh động tinh thần “lấy dân làm
gốc”. Đây có thể coi là cuộc trưng cầu ý dân - một hình thức
thực hiện quyển dân chủ trực tiếp - đầu tiên trong lịch sử
Việt Nam. Tư tưởng này sau đó cũng được khắc họa bởi vị
Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo (1232-1300), người trưóc
khi qua đời còn khuyên vua cần quan tâm đến dân, “khoan
thư sức dân” để làm “kế sâu rễ bền gốc”. Đặc biệt, tinh thần
nhân đạo, nhân văn thời nhà Trần còn đưỢc phản ánh qua
hình ảnh của nhà vua Trần Nhân Tông (1258-1308), người
được coi là một Phật hoàng, hay qua việc nhà Trần đôl xử
nhân đạo với tù binh Nguyên - Mông.
Tinh thần khoan dung, nhân đạo ở thòi Lê (1428-1778)
được thể hiện ngay trong giai đoạn xây dựng vương triều,
qua việc đôi xử khoan dung với 10 vạn quân Minh bại trận.
188
