Page 116 - Hai Bà Trưng

Đặc biệt dân làng Hát Môn không làm và không
ăn bánh trôi trước ngày mồng 8 tháng 3. Phải chò đến
ngày giỗ Hai Bà, trong khi ở đền dâng cùng, tại các gia
đình cũng làm bánh trôi lễ tổ tiên, và chỉ sau khi cúng
lễ rồi người ta mới ăn bánh trôi. Bánh trôi đôl với dân
làng Hát Môn có nghĩa thiêng liêng như vậy, nên dù
người làng có đi đâu đưỢc mời ăn bánh trôi trước ngày
mồng 8 tháng 3, người ta cũng không ăn. Bánh trôi còn
là biểu tưỢng cho lòng thành kính, lòng chung thuỷ của
nhân dân đối với những anh hùng cứu quôc mà tiêu
biêu là cử chỉ cao đẹp, bình dị của bà cụ nhà nghèo bán
bánh trôi, không bao giờ phai mờ trong trí nhớ của
người dân Hát Môn. Dưối đây, sẽ ghi thêm một bài
khảo tả của Thạc sĩ Phạm Lan Oanh trong sách Làng
Văn hoá (đã dẫn).
Ngày mồng 4 tháng chín:

Theo truyền thuyết và thần tích thì ngày mồng 4
tháng chín âm lịch (năm 39 công lịch) là ngày mà Hai
Bà Trưng cho mổ bò khao quân rút ỏ Tây Hồ về, và
khích lệ 7 vạn tân binh do bà Man Thiện (Mẹ của
Trưng Trắc, Trưng Nhị) mới tuyển mộ.
Dân làng kéo cò đại, giết trâu, bò, dê, lợn để tế
Hai Bà.
Trong hội có lễ trình diện con trâu do các quan
viên chức sắc nhọn mua để tế Hai Bà. Con trâu này đòi
hỏi phải béo tô"t và còn có tướng quý (tướng trâu) tức là
phải: lưng cầu, đầu quạ, da bình vôi, mắt ốc nhồi. Nếu
được đầy đủ các đặc điểm ấy, dân làng sẽ làm ăn phát

117