Page 115 - Hai Bà Trưng

Ngày mồng 8 tháng 3; là ngày Hai Bà tuẫn tiết,
dân làng làm giỗ Hai Bà đồng thòi kỷ niệm ngày Hai
Bà ra quân trận cuôd cùng. Dân làng có tục lệ làm
"bánh trôi" dâng lên Hai Bà, xuất phát từ một chuyện
giản đơn mà cảm động: có một bà hàng bánh trôi nhà
nghèo, ở làng Hát Môn, không còn nhớ đưỢc tên, khi
Hai Bà sắp xuất quán ra cự địch, đã đem những đĩa
bánh trôi mối làm xong dâng lên để tỏ lòng thành kính,
Hai Bà Trưng đã vui vẻ nhận và ăn một cách ngon lành
trước lúc xung trận.

Theo dân làng Hát Môn, sự tích bánh trôi của Việt
Nam khác hoàn toàn sự tích bánh trôi của người Tàu để
kỷ niệm Giới Tử Thôi trong ngày Hàn thực (3 tháng 3).
Bánh trôi Việt Nam dựa theo truyền thuyết trăm
trứng nở ra trăm con của bà Âu Cơ. Bắt nguồn từ tích
này mà dân làng Hát Môn nặn bánh trôi theo hình quả
trứng. Để dâng Hai Bà, bánh đưỢc nặn đúng 100 viện
rất nhỏ và sau khi tế thần xong, dân làng đem 49 viên
đặt vào lòng một bông hoa sen thả ra sông Hát để trôi
ra biển, mọi người đứng trầm ngâm suy tưởng, nhìn
bông hoa sen chứa bánh trôi, trôi đi mà nhớ đến Hai Bà
(có lẽ từ bánh trôi do đây mà có).
Trước cửa đền Hai Bà, dưới gốc một cây đa còn
miếu thờ bà hàng bánh trôi, dân làng cũng không quên
đèn nhang đặt lễ cúng vào dịp này.
ở Việt Nam ta, nhiều nơi có tục ăn tết mồng 3
tháng 3, nhà nào cũng làm bánh trôi. Thực ra người ta
làm bánh trôi ăn từ giữa tháng hai.

116