Page 112 - Hai Bà Trưng

Chương III

LỄ HỘI HAI BÀ

Việc tôn vinh và biết ơn Hai Bà Trưng là thường
trực, sâu sắc trong lòng dân Việt Nam. Từ một nhân
vật thực trong cuộc đòi, Hai Bà trở thành anh hùng
dân tộc, rồi trở nên những vị thần, đúng ra là những vị
thánh (Trưng Vương Nữ thánh). Các bà đưỢc thờ
phụng tại các đền đài. Nhiều nơi, những hình thức tế
tự cúng bái ở các đền đài miếu vũ ấy, đã trở thành
những ngày lễ hội kính cẩn, thiêng liêng, rồi tấp nập
sôi nổi. Có thể nói là có một dòng lễ hội Bà Trưng,
trong toàn bộ hệ thông lễ hội ở Việt Nam. Và việc thờ
tự cũng đáng đưỢc xem là một loại tín ngưỡng: tín
ngưỡng Hai Bà.
Hai Bà, rồi các tưống lĩnh (nam, nữ) của Hai Bà
đểu được tôn vinh. Bản chất là ở sự tôn vinh anh hùng
lịch sử, nhưng dần dà các vị được nhanh chóng trở
thành các dạng nhân thần. Nơi đây là phúc thần, nơi
kia là thành hoàng, và cũng có nhiều trường hỢp các
bà, các vỊ được gắn vối những thần nước, thần đất, thần
nông nghiệp, hoặc cùng hỢp vói khuynh hướng thò
mẫu. Gọi Trưng Vương Nữ thánh hay gọi là Thánh
mẫu Bà Trưng đều là nhất trí. Do vậy mà nói rằng có
một dòng tín ngưỡng Hai Bà Trưng là không xa sự thực
trong tâm linh của dân chúng Việt Nam.

113