Page 40 - Giao Thông Kỳ Diệu

Bây giờ nhìn lại, thấy ý tưởng thiết kế ấy là rất nực cười. Cuối cùng, người ta
phát hiện ra rằng dùng động lực trực tiếp đâ’y bánh xe đi cũng tức là đẩy cả cái xe
lăn đi, lúc ấy người ta lập tức bỏ đi cơ cấu “duỗi chân” ra sau mà chuyển sang trực
tiếp dùng động lực tác động vào bánh xe.

Nhưng việc nghiên cứu loại bánh xe bước bằng chân sau đó lại có lần sôi nổi
lại. Đó là khi nước Mỹ thực hiện kế hoạch đổ bộ lên Mặt Trăng bằng con tàu
Apollo. Lúc bấy giờ người ta còn chưa có tài liệu gl về tình hình bể mặt của Mặt
Trăng, mà chỉ suy đoán trên lí thuyết rằng trên bề mặt của Mặt Trăng phủ dày
một lớp bột đát đá và các mảnh vụn do các khối thiên thạch va đập gây ra, có thể

chất đất sẽ rất lỏng xốp, không chịu nổi lực nén của những bánh xe thông thường.
Bởi vậy các nhà thiết kế đã từng cân nhắc dùng các loại xe di chuyển bước như
bước chân, gọi là “máy đi” để làm công cụ di chuyền trên bể mặt Mặt Trăng. Trên
chân của loại máy này, có bàn chân rất lớn tiếp xúc với bề mặt của Mặt Trăng để
giảm bớt áp lực lên một đơn vị diện tích. Để được như vậy, nhiều cơ quan nghiên
cứu đã sáng chế ra nhiều mẫu loại “máy đi” đó và đã thực nghiệm các thao tác.

Loại “máy đi” nói trên cuối cùng đã không được sử dụng. Xe đổ bộ lên bề mặt
của Mặt Trăng được sử dụng thực tế gồm hai loại: Xe đổ bộ Mặt Trăng không
người lái và xe đổ bộ Mặt Trăng có người lái. Xe đổ bộ Mặt Trăng không người lái
được cấu tạo bởi hai bộ phận là gầm bệ kiều bánh xe và hệ thống đổng hổ máy đo,

nguổn điện lấy từ pin năng lượng Mặt Trời và hệ thống acquy. Thiết kể tuyệt diệu
ở chỗ là trên bánh xe có cơ cấu nhả chốt, khi có tình hình khẩn cấp xuất hiện
chẳng hạn xe bị nghiêng quá góc độ cho phép, cơ cấu nhả chốt có thể làm cho
bánh xe rời ra để xe khỏi bị nghiêng đổ. Ngày 17 tháng 11 năm 1970, Liên Xô củ
đã cho chiếc xe đổ bộ Mặt Trăng không người lái đầu tiên lên cung trăng, chạy
quãng đường dài 10,5km khảo sát 8 m^ bề mặt Mặt Trăng. Xe đổ bộ Mặt Trăng có
người lái do hệ thống acquy cấp động lực, mỗi bánh có một cơ cấu lai động riêng,
lốp xe được làm bằng loại cao su đặc biệt ở nhiệt độ 100“C, dưới 0“ c vẫn có độ
đàn hồi rất cao. Ngày 30 tháng 9 năm 1971, phi thuyền vũ trụ Apollo số 15 của

Mỹ đổ bộ lên Mặt Trăng, hai nhà du hành vũ trụ đã lái xe đổ bộ Mặt Trăng chạy
trên đó 27.9 km.

Tuy nhiên, thành quả nghiên cứu vể “máy bước đi” cũng nhắc nhở người ta
có thể ứng dụng nó vào những trường hợp đặc biệt, chẳng hạn dùng cho xe lăn

41