Page 115 - Đinh Tiên Hoàng

và chú giải (Nhà xuất bản Thuận Hóa, 2001), trang 53 - 54
có chép về kỷ Nhà Đinh như sau; Tiên Vương húy là Bộ Lĩnh,
người động Hoa Lư, mồ côi cha từ bé, cùng với mẹ, năm người ở
cạnh đền Sơn Thần. Ngoài cửa có đám sen núi, trên lá có dấu sò
ốc thành chữ "thiên tử". Khi vương còn bé, cùng bọn trẻ con chăn
trâu ở thung lũng (sơn dã), được chúng tôn lên đứng đầu đám trẻ
con, lấy lễ vua tôi mà thờ. Vương cùng bầy trẻ vui chơi, bầy trẻ
đều khoanh tay làm chiếc ngai để kiệu vương, lại lấy hoa lau làm
cờ đi tiền đạo, có hai bên tả hữu đưa rước, giống như nghi vệ
thiên tử. Những ngày nhàn rỗi, đám trẻ con đều đi hái củi nạp
cho vương, chiều về đưa cho mẹ. Mẹ thấy thế vui mừng giết lợn
để khao thưởng bọn chúng. Các phụ lão ở trong hương bảo với
nhau rằng: "Thằng bé này khí độ khác thường, tất có thể cứu đời
yên dân. Lũ ta nếu không theo sớm, ngày khác tất hối là đã
muộnl" bèn cho con em đến theo vương, đóng ở trong sách Tế Áo.
Chú của vương giữ sách không theo, vương đem quân đến đánh,
không thắng chạy đến vụng Đàm Gia. cầu gẫy vương bị hãm ở
trong bùn lầy, chú toan đâm chết, nhưng thấy hai con rồng vàng
che chở ở trên, bèn lui về và theo hàng vương.
Bấy giờ trong nước vô chủ, vương nghe tin Trần Minh Công
là người hiền mà không có người kế tự, bèn cho con sang nương
nhờ. Minh Công trông thấy quí trọng lắm, nuôi làm con mình, phó
thác cho tất cả quân lính, sai đi đánh 12 sứ quân đều bình được.
Năm Mậu Thìn (968), Minh Công mất. Lại dân ở kinh phủ
phần nhiều theo vương. Năm đầu Khai Bảo hiệu Thái Tổ nhà
Triệu Tống (968), vương xưng là hoàng đế ở động Hoa Lư.
Qua đoạn sử trên cho thấy Đinh Bộ Lĩnh thuở hàn vi
có sống ở động Hoa Lư và xây dựng lực lượng vói sự trợ
giúp của người mẹ. Cánh quân của Đinh Bộ Lĩnh đã mâu
thuẫn với cánh quân của người chú ruột, Đinh Thúc Dự.

116