Page 111 - Đinh Tiên Hoàng
P. 111
Cốc, Vụ Bản; đền vua Đinh ở Giao Thủy... Hà Nam có đền
Lăng ở Thanh Liêm; đền Vua Đinh ở xã Đồng Hóa và đền
Đặng Xá ở Văn Xá, Kim Bảng; đền Ung Liêm ở Phủ Lý...
Hà Nội có đền thờ vua Đinh ở làng cổ Điển, Tứ Hiệp,
Thanh Trì... Đà Nắng có đền thờ vua Đinh ở xã Hoà
Khương, Hoà Vang; Lạng Sơn có đền thờ Vua Đinh ở thôn
Quảng Trung xã Quảng Lạc, Thanh Hóa có đền Vua Đinh
ở làng Quan Thành, Triệu Sơn. Đăk Lăk có đình Cao
Phong thờ vua Đinh ở Hòa Thắng, Buôn Ma Thuột
Đáng chú ý là đền vua Đinh xây dựng trên nền cung
điện kinh đô Hoa Lư xưa, theo kiểu kiến trúc "nội công
ngoại quốc". Xung quanh khu vực này, các nhà khảo cổ đã
đào được một mảng sân gạch có họa tiết hoa sen và đôi
phượng vờn nhau. Trên mặt gạch có dòng chữ "Đại Việt
Quốc quân thành chuyên" và "Giang tây quân"; chứng tỏ
đây là những viên gạch thời Đinh - Lê.
Đền vua Đinh được xây dựng theo kiểu đăng đối trên
trục thần đạo. Bắt đầu từ hồ bán nguyệt và kết thúc ở
chính cung. Hồ bán nguyệt là một hồ nước xây dựng theo
kiểu kiến trúc cung đình xưa. Trong hồ thả hoa súng. Sau
minh đường - hồ bán nguyệt là bức bình phong. Theo
thuật phong thủy, bình phong để án ngữ gió độc. ở giữa
bình phong là bông gió với họa tiết kiểu hoa cúc, ý nói lên
sự trường tồn. Ngọ môn quan là cổng ngoài dẫn vào đền.
Trên vòm cửa cong là hai con lân vờn mây. Phía trên cổng
là hai tầng mái che. cổng ngoài có ba gian lợp ngói, mặt
trong cổng ghi bốn chữ "Tiền triều phụng khuyết". Toà thứ
hai là Nghi môn (cổng trong) với 3 gian dựng bằng gỗ lim
kiến trúc theo 3 hàng chân cột. Qua nghi môn ngoại, dọc
theo đường thần đạo đến nghi môn nội. Các họa tiết ừang
112