Page 177 - Diện Mạo Và Triển Vọng Của Xã Hội Tri Thức
P. 177
cầu của thị trường. Điều này hiện đang làm lệch cán cân
nghiên cứu và với tầm nhìn lâu dài thì nó sẽ dẫn đến nguy
cơ đình trệ, hạn chế óc sáng tạo và sự tìm tòi cái mối của
khoa học, đi ngược lại mục tiêu phát triển bển vững của xã
hội tri thức. Vì thế ngày nay, việc phát triển nghiên cứu cơ
bản do nhà nước tài trỢ là một việc làm cần thiết hơn bao
giờ hết. Và để bảo đảm cho sự phát triển khâu nghiên cứu
khoa học cơ bản, khu vực nhà nước cần phải có sự quan tâm
đặc biệt dành cho nó, không thể bỏ mặc nó cho khu vực tư
nhân, bởi lẽ khu vực tư nhân thường hay thiên về việc tìm
kiếm lợi nhuận mà ít quan tâm tối tính bền vững của một
xã hội dựa trên sự chia sẻ tri thức.
c. Phòng thí nghiệm cộng tác - một hình thúc chia sẻ tri
thức của xã hội tri thức
Hiện nay, với những khả năng kỳ diệu của công nghệ
thông tin và truyền thông, sự chia sẻ tri thức khoa học đã
diễn ra rộng khắp trên toàn cầu và ở mọi mức độ. Với kỹ
thuật truyền thanh và truyền hình, các nhà khoa học có thể
trao đổi kinh nghiệm chuyên môn giữa họ với nhau vào bất
cứ lúc nào và vói bất cứ nơi nào trên thế giới. Người ta có thể
tổ chức các cuộc hội thảo và toạ đàm khoa học trên mạng;
có thể tiến hành tư vấn chuyên môn ngay tại hiện trường
thực hành khoa học, ví dụ như tư vấn về phẫu thuật y học
qua hệ thốhg truyền hình trực tiếp. Đặc biệt là hiện nay
người ta đang nói đến hình thức “phòng thí nghiệm cộng
tác” (tiếng Anh: “collaboratory”), dùng để chỉ hình thức hỢp
tác giữa các nhà khoa học ở cách xa nhau trên thế giới cùng
làm việc trong một dự án cụ thể. Họ có thể mở một phòng
177