Page 79 - Dạy Học Vật Lý

Uyliam Tômxơn-Huân tước Kenvin (1824-1907)

yếu. Vì vậy Uyliam Tômxơn không bao giờ được thoải mái tinh thần, việc nghiên

cứu khoa học của Uyliam cũng bị ảnh hưởng không ít.
Ngày 16 tháng 10 năm 1854, Giooc Gabrien Xtôc (George Gabriel

Stokes), một bạn thân của Uyliam từ hồi ở Kembritgiơ, viết một bức thư hỏi ý
kiến Uyliam Tômxơn xem những thí nghiệm về điện của Maicơn Pharađây

(Michael Paraday) liệu có thề áp dụng vào một dự án của Công ti cáp Điện tín Đại
Tây dương được không. Ẩn ý của Xtôc là hỏi ý kiến chỉ để lấy cái cớ, thực chất là

ông muốn kéo Uyliam ra khỏi trạng thái tinh thần tiêu cực để trở lại với công việc
khoa học.

Nhưng thật là bất ngờ, ngay trong tháng đó Xtôc đã nhận được thư trả lời
của Uyliam khẳng định rằng việc truyền điện tín bằng dây cáp dù rất dài cũng có

thể thực hiện được. Trong thư, Uyliam viện dẫn lí thuyết điện từ để chứng minh ý
kiến của mình.

Xtôc công bố bức thư trả lời

của Uyliam. Việc đó làm cho
Uynman Oaitơhao (Wildman

Whitehouse) giám đốc chuyên môn

về phần điện của dự án phản đối kịch
liệt. Theo vị giám đốc này thì những Con tàu rải cáp qua Đại Tây Dương, trong đó
có chở Uyliam Tômxơn
tính toán của Uyliam là sai, không
thê áp dụng được trong khoa học cũng như trong thương mại.

Uyliam Tômxơn bác lại ý kiến của Oaitơhao bằng một bài báo có tính
“bình dân” dưới dạng bức thư gửi cho một tạp chí phổ biến khoa học. Vào thời

gian này Uyliam đã rất nổi tiếng trong giới khoa học và sinh viên, nhưng ngoài

giới khoa học thì còn ít người biết đến ông. Bức thư vừa nói trên giải thích ý kiến
của ông dưới dạng dễ hiểu và đầy sức hấp dẫn; vì vậy đã làm cho công chúng, đặc

79