Page 83 - Dạy Học Vật Lý
P. 83
Uyliam Tômxơn-Huân tước Kenvin (1824-1907)
thuyết nhiệt vẫn được nhiều nhà khoa học thừa nhận vào lúc ấy. Mặc dù đó là lí
thuyết chưa có chồ đứng trong làng khoa học, nhưng ông vẫn nhận thấy lí thuyết
của Giun có nhiều điểm hấp dẫn. Do còn một số điều chưa thực sự tán thành nên
lúc ấy ông tiếp nhận lí thuyết Giun với tâm thế nửa tin nửa ngờ.
Nhưng về sau đi sâu vào lí thuyết này và lí thuyết của Xađi Cacnô (Sadi
Camot), đồng thời phát triển các lí thuyết đó ông đã thu được những kết quả đặc
biệt quan trọng trong một ngành khoa học đang trong quá trình hình thành là nhiệt
động lực học. Trong nhiệt động lực học, ông là người đã đưa ra một trong ba định
luật cơ bản là định luật 2.
Cuộc họp năm 1847 tại Òcxphơt là dịp để ông được gặp Giun, và đó là lần
gặp nhau đầu tiên của hai nhà khoa học. về sau họ cộng tác với nhau chặt chẽ và
đã đưa lại nhiều kết quả nghiên cứu khoa học có giá trị. Trong đó không thể
không nhắc đến một hiệu ứng về nhiệt mà ngày nay vẫn gọi là hiệu ứng Giun -
Tômxơn.
Ngoài những đóng góp của ông như vừa nói, ông còn có nhiều đóng góp
trong nhiều ngành khoa học khác, quan trọng nhất là về điện và từ. Để vinh danh
những đóng góp của ông, năm 1883 ông được hội Hoàng gia tặng huy chương
Côplây (Copley)^^\
(3) Huy chương này do huân tước Gopphrây Côplây (Geoffrey Copley), hội viên hội Khoa học
Hoàng gia Luân Đôn, lập ra. Bẳt đầu trao từ năm 1731, cho đến nay nó là phần thưởng cỏ uy tin
nhất cùa hội Khoa học Hoàng gia. Vônta (Volta), Atut (Atood), ơcxtit (Orsted), Pharađây
(Paraday), Om (Ohm), Giun (doule) , Anhxtanh (Einstein),... cũng đã được nhận giải thưởng này.
Năm 1892, xét những đóng góp xuất sắc của ông trên nhiều lĩnh vực trong
hơn năm chục năm cho khoa học, Nữ hoàng Vichtôria quyết định vinh danh
những công lao to lớn của ông bằng việc phong tước cho ông lần thứ hai. Tước vị
mà ông được phong lần này là một tước vị cao quý, tước huân (baron). Người
được phong tước đó sẽ được mặc nhiên đứng vào hàng ngũ những nhà quý tộc của
83