Page 58 - Dạy Học Vật Lý
P. 58
SPBook - vươn tầm tri thức, chắp cánh tương lai
Đầu thế kỉ XX, Hitle lấy cớ bảo vệ Đanxich để tấn công Ba Lan. Thực
chất, đó là cuộc tấn công xâm lược, mở đầu thế chiến II đầy đau thương. Hitle thất
bại nên sau thế chiến II nơi đây trở thành thành phố thuộc Ba Lan và lại đổi tên
thành Gơđanxcơ, và nó vẫn giữ cái tên ấy cho đến ngày nay.
Thông thường người ta vẫn coi Pharenhai^'* sinh tại Đanxich và là nhà
khoa học người Đức. Nhưng thực ra nơi ông sinh ra lúc ấy đang thuộc Ba Lan,
nghĩa là nó đang mang cái tên Ba Lan là Gơđanxcơ. Và trong suốt cuộc đời
Pharenhai, thành phố này vẫn thuộc vương quốc Ba Lan. Tuy là một thành phố
thuộc Ba Lan về danh nghĩa, nhimg hầu hết dân cư của thành phố lại là người gốc
Đức.
(I) Trong gia đình Pharenhai có nhiều người mang tên gần giống nhau, sau đây trong bài này
khi nói đến Pharenhai ta hiểu là nói đến Đanien Gabrien Pharenhai.
Chính gia đình Pharenhai cũng là gia đình gốc Đức (nói chính xác là thuộc
cộng đồng người hanxơ (Hanse)*^^). Cụ nội của Pharenhai là người hanxơ sinh
sống ở Rôxtôc (Rostock), một thành phố người hanxơ ở miền bắc nước Đức. Đến
năm 1650, ông của Pharenhai mới chuyển đến Gơđanxcơ và sinh cơ lập nghiêp tại
đó.
(2) Một cộng đằng dãn cư sống ở Bắc Ấu khoảng thế ki XIII - XVII, chuyên nghề buôn bán,
ngày nay người hanxơ vẫn được gọi chung là người Đức.
Những người gốc Đức ở đây đều có nghề buôn bán từ lâu đời, vì vậy vào
thời kì Pharenhai, cư dân của thành phố này đa số làm nghề buôn bán, chỉ có một
số ít làm nghề nông và một số nghề khác. Cha Pharenhai tên là Đanien Pharenhai;
mẹ tên là Cơncođia Suman (Concordia Schumann), là con gái của một gia đình
làm nghề kinh doanh nổi tiếng và cũng là cư dân của Gơđanxcơ. ồng bà Đanien -
Cơncođia có năm người con, hai trai ba gái, Pharenhai là con trai cả. Em gái
Pharenhai tên là Viêcginia Êlidabet Pharenhai (Virginia Elizabeth Eahrenheit) lấy
58