Page 46 - Dạy Học Vật Lý
P. 46
SPBook - vươn tầm tri thức, chắp cánh tương lai
tiến hành việc làm quả cầu chuấn bị cho thí nghiệm để viện Hàn lâm Khoa học
đến kiểm tra ở ngay tại xí nghiệp giấy của mình.
Thực hiện ý định đã bàn với Giôdep ở Viđalông Anônay, Êchiên làm quả
cầu có thể tích 1000 m^, khối lưọng 450 kg. Vật liệu làm quả cầu vẫn là vải bông
dán giấy, nhưng dán cả mặt trong và mặt ngoài. Nói là quả cầu nhưng thực ra nó
không đúng dạng cầu. Vải bông được cắt thành hai mươi bốn múi, khi khâu lại
với nhau nó có dạng hai mặt nón với hai mặt đáy gắn với nhau, chiều cao lên đến
24 m.
Nhờ sự giúp đỡ nhiệt tình của Rêvâyông nên chỉ sau hai tháng việc chuẩn
bị đã hoàn thành. Ngày 11 tháng 9, tại khu vườn của xí nghiệp giấy Phôli Titông,
Êchiên thả thử quả khí cầu đó (có dây neo). Êchiên có ý định là nếu cuộc thả thử
thành công thì cuộc thí nghiệm chính thức sẽ tiến hành sau đó vài ngày. Rất không
may là khi thả thử trời lại đổ mưa nên lóp vỏ giấy của quả khí cầu có nhiều chỗ bị
rách. Nhưng ban Kiểm tra không coi đó là thất bại và quyết định sẽ tiến hành thí
nghiệm trước nhà vua vào ngày 19 tháng 9, nghĩa là sau đó một tuần lễ.
Tuy nhiên, sau khi xem xét lại, Êchiên nhận thấy không thể dùng lại quả
cầu đó được vì có quá nhiều chố hư hỏng. Êchiên quyết định bắt tay ngay vào việc
làm một quả cầu khác thay thế. Thể tích quả cầu thay thế lên đến 1400 m^, nhưng
khối lượng chỉ vào khoảng 400 kg. Nghĩa là quả cầu thay thế to hơn nhưng lại nhẹ
hơn quả cầu trước. Dạng của quả cầu thay thế cũng gần dạng cầu hơn, chiều cao
của nó chỉ còn 19 m. Đặc biệt việc làm quả cầu lần này rất nhanh chóng, chỉ mất
có năm ngày. Vì vậy ngày 18, Êchiên đã có thể thả thử quả khí cầu đó (với dây
neo).
Theo đúng kế hoạch, ngày hôm sau, 19 tháng 9, tại quảng trường cung
điện Vecxay trước sự chứng kiến của vua Lui XVI (Louis XVI), hoàng hậu Mari
Ăngtoannet (Marie Antoinette) và triều đình cùng đám đông dân chúng khoảng 13
46