Page 43 - Dạy Học Vật Lý
P. 43
Giôdep Mônggônfiẽ (1740-1810). Ẽchiẽn Mônggônfiê (1745-1799)
biêt đó là khí hidrô. Giôdep nảy ra ý nghĩ rằng nếu nhốt được chất không khí dề
chảy ấy vào một chiếc túi thì chắc là chiếc túi có thể bay lên cao. Năm 1782,
Giôdep đã thử tiến hành một thí nghiệm theo ý tưởng đó, chiếc túi mà anh dùng
để làm thí nghiệm là chiếc túi bằng giấy, cần nói rằng ý tưởng của Giôdep là rất
nhạy bén, nhưng tiếc rằng hiểu biết của anh về chất khí này còn nhiều hạn chế nên
thí nghiệm không thành công.
Tuy thí nghiệm với không khí dễ chảy bị thất bại, nhưng với lòng dam mê
tìm tòi, nghiên cứu Giôdep lại phát hiện ra một hiện tượng cũng rất hấp dẫn khác.
Khi đưa một mẩu giấy vào cừa ống khói của xưởng giấy thì mảnh giấy bị hút vào
bên trong ống khói rồi sau đó nó bay lên theo đường ống khói. Giôdep cho rằng
khói của ống khói cũng là một cái gì đó giống như mây ứên trời. Mây có thể bay
lơ lửng trên không thì khói cũng có thể bay lên rồi hợp thành những đám mây bay
lơ lửng trong không trung. Với ý nghĩ đó Giôdep làm một chiếc túi bằng lụa hứng
lấy khói ở ống khói, buộc kín lại rồi thả ra. Thật là thú vị, chiếc túi đựng khói đã
bay lên đến trần nhà. Đó là thí nghiệm đầu
tiên của Giôdep được tiến hành vào tháng 11
năm 1782 ở Avinhông.
Tháng 12 cùng năm ấy, Giôdep về
Anônay cùng với Êchiên làm lại thí nghiệm
nói trên. Nhưng lần này hai anh em
Mônggônphiê dùng len vụn, giấy vụn đốt lên
để lấy khói, vì họ nghĩ rằng những thứ rác
vụn này cho nhiều khói hơn loại khói trong
ống khói của xưởng giấy. Lần này thí
nghiệm của họ thu được kết quả thật bất ngờ:
, Cuộc thí nghiệm khi câu trước công
chiec tui đựng khói của họ bay lên cao vượt chúng đầu tiên tại Anônay ngày 04
tháng 6 năm 1783
43