Page 40 - Dạy Học Vật Lý
P. 40
SPBook - vưon tầm tri thức, chắp cánh tưong lai
VI.3- Hai anh em nhà Mônggônphiê
[Giôdep MônggônHê (1740-1810). Êchiên MônggônAê (1745-1799)]
Lời dẫn
Ba bài đầu chưcmg II, Vật lí 6, có nói đến hiện tượng nở vì nhiệt của chất
rắn (bài 18), chất lỏng (bài 19), chất khí (bài 20). Trong mục Có thể em chưa biết
của bài 20, có nói hai anh em nhà Mônggônphiê đã áp dụng một cách đặc biệt
xuất sắc tính chất nở ra của không khí nóng để chế tạo những quả khí cầu đầu tiên
trong lịch sử loài người.
Hai anh em nhà Mônggônphiê
Nói đến hai anh em nhà Mônggônphiê là muốn nói đến hai anh em người
Pháp, Giôdep Misen Mônggônphiê (Joseph Michel MontgolTier), thường gọi là
Giôdep Mônggônphiê, thậm chí là Giôdep và Giăc Êchiên Mônggônphiê (lacques
Étienne MontgolTier), thường gọi là Êchiên Mônggônphiê, thậm chí là Êchiên.
Cha của họ tên là
Pie Mônggônphiê (Pierre
MontgolTier) và mẹ là An
Đuyrê (Anne Duret), ông
bà Pie - An có 16 người
con. Giôdep sinh ngày 26
tháng 8 năm 1740 là con
thứ 12, còn Êchiên sinh
Giôdep Misen Mônggônphiê Giăc Ẽchiên Mônggônphiê
ngày 16 tháng 1 (tháng
Giêng) năm 1745, kém Giôdep năm tuổi và là con 15. Giôdep và Êchiên đều sinh
ra ở Viđalông letx Anônay (Vidalon-lès-Annonay), một thị trấn nhỏ gần sông Rôn
(Rhône), cách thành phố Liông (Lyon) khoảng 75 cây số về phía nam.
40