Page 35 - Dạy Học Vật Lý
P. 35
Ixăc Niutơn (1643-1727)
không phải chỉ có quả táo mà vật nào cũng có thể bị rơi nếu không được giữ chắc;
tay cầm quyển sách, quyển sách không rơi; buông tay ra quyển sách rơi xuống
ngay; chiếc bút chì nằm trên bàn nó không thể rơi vì mặt bàn đỡ (cũng có nghĩa là
giữ) nó; lăn ra khỏi mặt bàn, nó rơi xuống liền ...
Đáng chú ý là khi nói một vật rơi thì đã bao hàm cả cái ý là rơi xuống đất.
Từ đó có thể nói vật nào cũng có một
lực kéo nó xuống đất. Vậy ta suy ra là
chính Trái Đất đã gây ra lực kéo đó. Nói
theo ngôn ngừ hiện đại thì đó là lực hấp
dẫn, Trái Đất tác dụng lực hấp dẫn lên
các vật.
Đen đây lại xuất hiện một vấn đề Ngôi nhà Niutơn sống cùng với gia đình
người cháu gái trong những năm cuối
nữa. Ta chú ý trong câu chuyện có hai đời ở Luân Đôn
chi tiết người kể thường gắn với nhau:
Niutơn nhìn quả táo rơi và nhìn lên Mặt Trăng trên trời (từ đó nảy ra ý tưởng về
định luật vạn vật hấp dẫn). Quả táo rơi và Mặt Trăng vẫn lơ lửng trên trời từ hàng
trăm triệu năm nay là hai hiện tượng vẫn gặp hàng ngày, ai cũng thấy. Người ta
cho hai hiện tưọng ấy vốn dĩ nó như thế, Mặt Trăng không rơi mà cứ lơ lửng trên
trời, còn quả táo thì không lơ lửng trên trời mà rơi xuống, đó là bình thường.
Nhưng trong óc Niutơn thì hai hiện tượng đó không phải bình thưòng,
không phải tự nhiên nó là như vậy. Vì vậy khi thấy quả táo rơi thì Niutơn liên
tưởng ngay đến Mặt Trăng. Quả táo rơi tại sao Mặt Trăng không rơi? Nếu Mặt
Trăng không rơi thì có nghĩa là Trái Đất không tác dụng lực hấp dẫn lên Mặt
Trăng hay sao? Điều đó thật khó hiểu, thậm chí còn vô lí. Còn nếu nói Mặt Trăng
cũng rơi thì mâu thuần với thực tế là hàng trăm triệu năm nay Mặt Trăng vẫn lơ
lừng trên trời.
35