Page 215 - Dạy Học Vật Lý
P. 215
Acsimet (287tcl-212tcl)
VIII.5- Acsimet (287tcl-212tcl)
Lòi dẫn
Bài 10, Vật lí 8 nói đến một loại lực có tên là lực đẩy Acsimet. Đó là loại
lực tác dụng lên một vật khi vật đó được đặt trong khối chất lỏng hay khối khí.
Acsimet, thân thế
Acsimet (Archimède) sinh năm 287 trước công lịch, mất năm 212 trước
công lịch. Ông sinh và mất đều ở Xiraquydơ
(Syracuse), một thành phố trên đảo Xixin (Sicile) của
nước Hi Lạp thời cổ, vậy có thể nói Acsimet là người
Hi Lạp cổ đại. (Ngày nay đảo Xixin là một vùng tự trị
thuộc Italia).
Đến nay người ta biết rất ít về Acsimet. Chẳng
hạn ngày nay người ta hoàn toàn không biết gì về vợ,
con và những anh chị em ruột (nếu có) của Acsimet. Acsimet
Những điều mà ngày nay ta biết về thân thế và sự
nghiệp của ông, chủ yếu là dựa vào những bài viết của Pôlibơ (Polybe), Plutaccơ
(Plutarque), Taitơ Laivơ (Tite-Live). Đặc biệt về giai thoại trong bồn tắm mà
nhiều người vẫn thưòng nhắc đến là dựa vào chuyện kể của Vitruvơ (Vitruve),
một kiến trúc sư nổi tiếng người La Mã.
Có điều là những tác giả nói trên đều là những hậu thế, thậm chí có người
là hậu thế rất xa, đối với Acsimet. Một người có thể coi gần như đồng thời với
Acsimet là Pôlibơ thì khi Acsimet mất Pôlibơ cũng chỉ mới 10 tuổi; còn những
người khác đều sinh sau khi Acsimet mất, ít nhất là trên nửa thế kỉ, có người sinh
sau đến trên hai thế kỉ.
215