Page 177 - Dạy Học Vật Lý

Aletxanđrô Vônta (1745-1827)

Tuy nhiên Galvani không tin chắc chắn vào giả thiết của mình, hôm sau

ông quyết định làm thí nghiệm tưcmg tự như ngày hôm trước nhưng chiếc máy
phát tĩnh điện đã được đưa ra khỏi phòng mổ. Dù vậy, mỗi khi tay cầm con dao

mô đưa lại chạm vào con ếch thì đùi ếch vẫn bị co giật như hôm trước.
Lần khác ông dùng chiếc móc bằng đồng móc vào chiếc đùi ếch đã cắt rời

khỏi thân, đồng thời đã lột da và treo chiếc đùi ếch vào thanh sắt ngang của lan
can hành lang. Do có gió nên đôi khi đùi ếch bị đu đưa giữa hai thanh sắt dọc của

lan can. ông nhận thấy mỗi khi đùi ếch đu đưa chạm vào một trong hai thanh sắt

dọc của lan can thì đùi ếch lại bị co giật.
Galvani thực hiện thí nghiệm thứ nhất vào năm 1781. Sau đó ông làm đi

làm lại thí nghiệm đó rất nhiều lần trong vòng năm năm. Đến năm 1786, ông thực

hiện thí nghiệm thứ hai, và cũng làm đi làm lại nhiều lần trong năm năm nữa.
Đen mãi năm 1791 ông mới công bố những thí nghiệm của mình tại Bôlônhơ.

Galvani kết luận rằng những thí nghiệm của ông chứng tỏ trong con ếch tồn tại
lọai điện có thể gọi là điện động vật.

Ổng có nhận xét rằng ở thí nghiệm thứ nhất khi con dao mổ cộng với thân
người và bàn mổ cùng đùi ếch tạo thành mạch điện kín thì đùi ếch co giật, ở thí

nghiệm thứ hai ông cho rằng cũng có hiện tượng tưomg tự, chỉ khi đùi ếch, chiếc

móc đồng và những thanh sắt của lan can tạo thành mạch điện kín thì đùi ếch mới
co giật. Những khi đó, điện có sẵn trong đùi ếch sẽ chạy qua dây thần kinh làm

cho đùi ếch co giật. Bắp thịt của đùi ếch vừa đóng vai trò máy dò, vừa đóng vai
trò bình chứa điện (động vật).

Những thí nghiệm của Galvani làm cho Vônta rất chú ý. ông làm lại từng
thí nghiệm đúng như Galvani đã làm. Nhưng từ sự quan sát của những thí nghiệm

đó Vônta lại rút ra kết luận trái ngược với Galvani. Vônta cho rằng điện không

chứa sẵn ở trong con ếch mà điện được tạo thành từ bên ngoài, từ hai vật kim loại

177