Page 71 - Cổ Nhi Tân Tiểu Truyện Danh Nhân Tôn Thất Thuyết
P. 71
€õ' nhỉ Càn
nhân thế biết rõ lực lượng của ông đã hao mòn lắm
rồi, càng dổn binh đánh riết.
Ông thấy tình thế không thể cứu vãn được nữa,
lại muốn tránh cái nhục bị kẻ thù bắt, nên thẳng
đường chạy sang Tàu.
Khi ông đi rổi, phong trào văn thân tan vỡ.
Nhưng danh vọng và dư uy của ông ràng buộc lòng
người, nên dư đảng còn kế tiếp kháng chiến, mặc dầu
lực lượng yếu ớt lẻ loi, vẫn còn làm cho người Pháp
lao đao đánh dẹp mấy năm mới xong.
Tán Thuật chạy sang Tàu hình như cốt tìm Tôn
Thất Thuyết, xem có thể cầu viện Mãn Thanh, để trở
vể đánh nhau với Tây phen nữa chăng.
Nhưng khi đến Khâm Châu ông thất vọng, vi
biết tình cảnh Thuyết đã từng cẩu viện nhà Thanh
mà không được việc gì cả. Nhà Thanh yếu thế, đã
ký Hòa ước Thiên Tân, và gọi cả bọn Đường Cảnh
Tùng, Lưu Vĩnh Phúc rút binh ra khỏi Bắc Kỳ, khi
nào còn muốn giúp ta chống lại Pháp.
Vậy thì lúc này có lẽ Tán Thuật đã từ giã nước
Tàu mà đi Nhật Bản, như người ta đồn vê' trong
nước chăng?
Không, ông chẳng đi đầu hết vì ông được một
vị hưu quan Tàu ở Khâm Châu là Lương Kiểu tức
Lương Trác Nam đem lòng yêu mến, giúp vốn cho
n