Page 70 - Cổ Nhi Tân Tiểu Truyện Danh Nhân Tôn Thất Thuyết

Côn Chài Chu^cí

ứng, chẳng bao lâu thành một thanh thế mạnh như
nước tràn, gió lướt. Khắp miển Trung châu đến mạn
ngược, đâu cũng có người nổi dậy chịu ông chỉ huy
hoặc cùng ông hô ứng.

Rồi đến năm Ất Dậu (1885) sau khi kinh thành
thẩt thủ, vua Hàm Nghi xuẩt bôn, phong trào văn
thân ở xứ Bắc như lửa thêm dầu, khiến người Pháp
tiếng là đặt xong bảo hộ, nhưng chẳng được ngồi yên

ngày nào, phải tấn công đàn áp dáy dưa mãi.
Luôn mấy năm, Tán Thuật cùng em ruột là
Nguyễn Thiện Kế (Hai Kế) và mấy người con cháu,
xưng hùng ở Bãi Sậy (Hưng Yên) khéo dùng mưu

lược mà thắng được quần Pháp lắm trận sướng tay.
Sau Pháp sai Hoàng Cao Khải, Lê Hoan đem
lính dõng đi tiễu, hợp với mấy đạo lính tập do sĩ quan
Pháp chỉ huy, bốn năm mặt tấn công một lượt, kỳ
cho trục xuất quân binh Tán Thuật phải ra khỏi vùng
Bãi Sậy mới thôi.

Tán Thuật cầm cự mãi đến cuối tháng ba năm
1889, thế cô lương hết, đành chịu dẫn một số thủ hạ
rút lên Thái Nguyên. Trong lúc nguy cấp, ông viết

thư cho Đốc Tít ở Hải Dương nhờ thu dụng hộ 300
thủ hạ dược Đốc Tít hổi âm rằng chính minh cũng
đang lâm vào cảnh ngộ gian nan, không sao nhận lời
được. Thư của Đốc Tít bị quán Pháp chặn bắt: Pháp

7 0