Page 147 - Chăm Sóc Sức Khoẻ Bằng Y Học Cổ Truyền
P. 147
Khi dùng thường hoàn với thuốc hoặc nấu ăn.
2. Loại hòa can:
Hòa can bao gồm các vị hoạt huyết như: đương
qui, xuyên khung, xích thược, đan sâm, huyết
đằng, nguyệt quí hoa, thêm vào đó là các vị hàn
huyết khử hư như hồng hoa, đào nhân, trạch lan,
xung uý tử, nga truật. Các vị thuôc hoạt huyết,
hành huyết có khí vị cay, ấm còn có tính chất
thăng tán. Không nên dùng trong trường hợp can
âm bất túc, can dương dễ động. Vì nó có thể gây
tình trạng đầu váng mắt hoa, xuất huyết ở miệng,
mũi; trong phụ khoa trừ trường hợp kinh ứ trệ, khi
dùng cần phải thận trọng.
- Đương qui: Dùng toàn thân gọi toàn qui, dùng
đê hoạt huyết điều kinh, khi dùng thường phổi hợp
vối bạch thược để hòa huyết với xích thược xuyên
khung để hoạt huyết, hành huyết. Ngoài ra còn kết
hợp với hoàng kỳ, nhân sâm để sinh huyết, nhiếp
huyết kết hợp với đại hoàng đê trừ khử ứ tích.
Người xưa cho rằng với huyết hư thì đương qui có
khả năng bổ, huyết khô thì có khả năng nhuận, với
huyết trệ thì có khả năng thông chủ yếu là do sự
phối hợp. Về bản chất mà nói đương qui vị tán ôn
thông, khí hư hỏa thịnh không nên dùng.
- Xuyên khung: Vị cay thơm tính ẩm, vào kinh
can, tâm bào, kinh đởm, chu lưu toàn thân đi lên
đỉnh đầu gáy đi xuống dưối và đi khắp cơ phụ.
148