Page 144 - Chăm Sóc Sức Khoẻ Bằng Y Học Cổ Truyền

Vì đởm là phủ của can, tính ấm chủ thăng phát
khí. Can khí uất trệ, làm cho đởm khí không thư
thái vì vậy không có khả năng sơ thổ gây triệu
chứng của vị như đầy bụng, buồn nôn... Vị khí
nghịch làm cho đởm khí uất. Dùng phép hòa giáng
vị khí để trị tiêu, gián tiếp làm cho đởm khí thư
thái, can khí cũng được hòa hoãn. Sơ dĩ bài thuốc
có tên là ôn đởm là căn cứ vào tính chất của đởm
và tác dụng thăng phát của nó. Ý nghĩa của ôn
đởm hoàn toàn khác với ôn thận và ôn tỳ.

V. PHÂN LOẠI THUỐC
THƯỜNG DÙNG TRONG BỆNH CAN

Qua nghiên cứu dược vật, tham khảo cách
phân loại của người xưa và dựa vào thuốíc cơ bản
dùng trong việc điều bệnh can, xu phân thành 6
loại: bô can, hòa can, sơ can, thanh can, ôn can,
trấn can.

1. Bổ can:

Thuốc bổ can bao gồm dưỡng can, tự can,
nhuận can, chủ yếu là bổ dưỡng can huyết. Can hư
dùng phép bổ huyết không khó chỉ cần chú ý là
không làm ảnh hưởng vận hóa của tỳ vị, các vị
thuổc thường đùng như qui thận, bạch thược, thục
địa, hà thủ ô, a giao câu kỳ...
- Qui thận: Là đoạn giữa của đương qui. Qui

145