Page 128 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam

. Các đại công thần trang lịch sứ Việt Nam 129

Sau khi được con Nguyễn Thiến ià Nguyễn Quyện quay về
theo nhà Mạc, tình thế quân Mạc phẩn chấn hon, đánh lui
được các đợt tấn công của quân Trịnh.

Phụ chính lần thứ hai
Năm 1562, Mạc Tuyên Tông mất, con là Mạc Mậu Hợp
mới 2 tuổi lên nối ngôi. Mạc Kính Điển cử người em út là Mạc
Đôn Nhượng làm Nội phụ chính để lo đỡ việc bên trong để ông
tập trung lo việc quân cơ bên ngoài. Quyền quyết định chính
sự thực chất đều do Khiêm vương Kính Điển điều hành.
Năm 1570, tdng chỉ huy bên Lê là Trịnh Kiểm chết, hai con
là Trịnh Cối và Trịnh Tùng tranh ngôi. Mạc Kính Điển thừa cơ
mang đại quân vào đánh Thanh Hoá. Trịnh Cối bị kẹp giữa hai
bên địch quân phải hàng Mạc. Kính Điển thúc quân đánh nhiều
tháng nhung cuối cùng không thắng được quân Trịnh Tùng. Nhờ
Trịnh Tùng là người thay thế xứng đáng của Trịnh Kiểm nên nhà
Lê vẫn duy trì được thế cân bằng với nhà Mạc.

Nhà Lê tuy đứng vững nhưng chỉ chủ yếu trên địa bàn
Thanh Hóa. Mạc Kính Điển nhiều lần đánh Thanh Hóa không
thắng nhưng khi đốc suất thủy quân vào đánh Nghệ An, nhờ
sức tướng Nguyễn Quyện, lần nào cũng thắng. Đại Việt sử ký
toàn thư ghi nhận: "Dân Nghệ An sợ thế giặc (Mạc) đã lâu,
quan quân (nhà Lê) xa cách không thể cứu ứng được, phần
nhiều hàng họ Mạc". Từ sông Lam vào Nam lại theo nhà Mạc.
Sau đó phía Nam nhà Mạc bị mất nốt Thuận Hoá, Quảng Nam
vì xa cách nên không thể cứu ứng, tướng Mạc Lập Bạo gặp
phải địch thủ lớn là Nguyễn Hoàng bị thua trận chết. Mặc dù
Nguyễn Quyện đánh thắng quân Lê nhiều lần ở Nghệ An
nhung vì địa thế cách trở, xa Đông Kinh ở Bắc Bộ không tiếp
ứng được nên cuối cùng quân chủ lực của Mạc lại phải rút đi,
quân Mạc lại yếu thế trước quân Trịnh. Lê Trịnh được yên