Page 121 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam

122 Tủ sách "Việt Nam - đất nước, can người".

“Đại Việt sử kí toàn thư” (bản kỉ, quyển 10, tờ 30 a-b) chép:
Trước đó, ngày mồng 8 (tháng 6-1427 - ND), Tư không là
Lê Lễ cùng Thượng tướng là Lê Xí đánh nhau với quân Minh ở
My Động (nay là xã Hoàng Mai, ngoại thành Hà Nội - ND). Lễ
tử trận. Hôm ấy, Vưong Thông cho quân tinh nhuệ từ trong
thành (Đông Quan) ra đánh Thái giám Lê Nguyễn ở Tây Phù
Liệt. Nguyễn cố giữ thành để đánh trả. Vua vội sai Lê Lễ và Lê
Xí đem hon 500 quân Thiết Đột đến giúp, đuổi giặc tới My
Động. Vưong Thông thấy Lễ ít quân mói quay lại đánh ép vào.
Lễ và Xí cưỡi roi, ra sức mà đánh, nhưng rồi voi bị sa lầy nên
cả hai bị quân Minh bắt sống đem vào thành Đông Quan. Lễ
không chịu khuất phục, bị giết chết ngay, còn Xí thì nhân cơ
hội đêm ấy mưa gió, dùng kế đánh lừa kẻ canh giữ mà chạy
thoát được. Xí về ra mắt Vua ở dinh Bồ Đề, Vua thấy liền kêu
to lên rằng: “Ngươi sống lại đấy ư?”.
Từ buổi “sống lại” ấy, vị tướng đã một lần sống chết gắn
bó với thành đô Đông Kinh ấy, còn tiếp tục lập công đánh giặc
- đặc biệt là ở trận Xương Giang (Bắc Giang), sát cánh cùng các
tướng Lê Sát, Đinh Liệt, Lưu Nhân Chú vói lực lượng 3.000
quân Thiết Đột cùng 4 thớt voi dưới cờ, kết thúc vẻ vang chiến
dịch Chi Lăng - Xương Giang vào cuối năm 1427 - quét sạch
giặc Minh xâm lược khỏi bờ cõi.
Công thần 4 đòi vua

Năm 1428, Nguyễn Xí được phong chức Long hổ Tướng
quân Suy trung Bảo chính công thần.

Năm 1429, khi khắc biển công thần, Nguyễn Xí được xếp
hàng thứ 5, được phong làm Huyện hầu.
Năm 1437 đòi Lê Thái Tông, ông làm chức quan chính sự
kiêm Tri từ tụng.

Năm 1442, vua Lê Thái Tông mất, ông cùng Trịnh Khả, Lê